Sanat dünyasında kimse açık seçik bir görüş ifade etmez çünkü bu tür ifadeler insanın düşman edinmesine yol açar ve bugünlerde düşman edinmenin bedeli hayli yüksektir: liberal bir dünyada kimsenin gücü buna yetmez.
İlişki ağları, içinden çıkılmaz, labirentimsi bir görünüm arz eder çünkü dostluklar, gönül yakınlıkları üzerine, veya paylaşılan estetik beğeniler, ortak politik tavırlar ya da sevgi üzerine kurulmaz; çıkarların, gücün ve paraya dayalı saiklerin güdümündedirler ve bu güdüler de ırksal, cinsel veya ideolojik olsun her türlü mesafe arasında köprü kurar. İşte bu nedenle sanat dünyası dışardan son derece kapsayıcı ve hoşgörülü bir yer gibi görünür.
Halbuki sanat dünyasının içine girdiğinizde karşınızda hiç de öyle göründüğü gibi dost canlısı ve hafiften kısırlaştırılmış bir topluluk bulmazsınız; tam tersine, yanlış anlaşılamayacak kadar açık ve belirli bir şey söyleyerek sanat dünyasının yazılmamış kuralını bozan herkese düşman kesilmeye hazır, son derece saldırgan bir ortamla karşılaşırsınız.
Velhasıl, kimse ifade özgürlüğünü koruyamaz çünkü hiç kimse onun sonuçlarına tahammül edemez.
Claire Fontaine, “İsimsiz (Hepimiz..., I ve II)”, 2006
Claire Fontaine’in Eylül 2017’de e-flux’ta yayınlanan Chorus Anonymous: Voices from Documenta 14 başlıklı yazısının giriş kısmından alınmıştır. Claire Fontaine, 2004’te kurulmuş bir ‘kolektif sanatçı/yazar’dır. Adını popüler bir defter markasından alan Claire Fontaine, kendini ‘hazır-yapım bir sanatçı’ [ready-made artist] olarak tanımlamıştır. Neon, video, heykel, resim ve metin mecralarıyla çalışmaktadır. Metinlerinin derlendiği kitapları: Human Strike Has Already Begun and Other Essays (Mute, 2012), Some Instructions for the Sharing of Private Property (One Star Press, 2011) ve Vivre, vaincre (Dilecta, 2009). Son dönemdeki sergileri: The Crack-Up, 2017, Neuer Berliner Kunstverein, Berlin; Fortezzuola, Museo Canonica, 2016, Roma; Tears, 2013, The Jewish Museum, New York; Redemptions, 2013, Wattis Institute for Contemporary Arts, San Francisco; M-A-C-C-H-I-N-A-Z-I-O-N-I, 2012, Museion, Bolzano.