1940 yılı başlarında Brecht, bazı olaylardan aldığı ilhamla, kitabe geleneğindekine benzer epigramlarla kitle iletişim araçlarındaki fotoğrafları eşleştiren yeni bir tür savaş şiiri yazmaya başladı. 1930’larda Alman Resimli İşçi Gazetesi AIZ’de (Arbeiter-Illustrierte Zeitung) fotoğrafın kullanılma biçimi ilgisini çekmiş, 1931’de burada “Mike’a Kömür” (Kohlen für Mike) başlıklı şiiri yayınlanmıştı. Sonradan, Üçüncü Reich döneminde sürgüne gittiğinde, John Heartfield’ın bu gazetede yayınlanan fotomontajlarını “formalizm” gerekçesiyle eleştiren Moskova’ya karşı Heartfield’ı savunmuş, onun da Hanns Eisler, Erwin Piscator, George Grosz ve kendisi gibi politik bağlılıklarla çalışan bir yaratıcı olduğunu söylemişti. Heartfield’ın kardeşi Wieland Herzfelde, 1939’da işgal edilmesine kadar Çekoslovakya’da Brecht’in eserlerini yayınlıyordu. Bu sırada AIZ çoktan kapatılmış, Alman İşçi Fotoğrafçıları hareketinin de kurucusu olan yayıncısı Willi Münzenberg Komintern’den ihraç edilerek Fransa’da hapsedilmiş, ardından faili meçhul bir cinayete kurban gitmişti.
Ocak 1940’ta Brecht, Münih Anlaşması’ndan [1938] hemen önce düzenli biçimde tutmaya başladığı günlüğü Arbeitsjournal’a gazete ve dergilerden kestiği fotoğrafları yapıştırmaya başladı. Şiirleri de artık daha özlü ve yoğun hale gelmişti. 1937’de “Alman Savaş El Kitabı” başlığıyla bir dizi Nazi-karşıtı epigram kaleme aldı; bunlar Moskova’da çıkarılan Das Wort’ta yayınlandı ve besteci Hanns Eisler’in Savaşa Karşı başlığını taşıyan eşliksiz koro eserinde kullanıldı. “Alman Savaş El Kitabı”, daha sonra derlediği Savaş El Kitabı’ndan farklı olarak, kafiyesiz, düzensiz, ve henüz kopmamış hayalî bir savaşı canlandıran epigramlardan oluşuyordu. Kaçak yayın yapan Özgürlük Radyosu için yazdığı “Alman Hicivleri” gibi bunlar da Svendborg Şiirleri derlemesinde yer aldı. Brecht çiftinin ilk sürgün yıllarında kaldıkları Danimarka’daki Svendborg şehrinin adını taşıyan şiirler, Mayıs 1939’da Herzfelde tarafından Malik Verlag Londra etiketiyle basıldı. Hitler’in Polonya’yı işgal edip İkinci Dünya Savaşı’nı başlatmasından dört ay önceydi.
1940 ortalarında Brecht günlüğüne şöyle yazmıştı: “şu anda bu küçük epigramlardan başka hiçbir şey yazamıyorum; önceleri sekiz dizeydi, şimdi dört dizeye indi.” Artık Brecht ve ailesi İsveç’ten ayrılıp Finlandiya’ya geçmişti, evrakları tamamlanınca ABD’ye gitmeyi planlıyorlardı. Bu sırada, Almanya’nın Norveç ve Danimarka’yı işgal etmesiyle savaş iyiden iyiye yayılıyordu. Brecht ailesi Helsinki’de daha yeni bir daire tutmuştu ki, Hitler Batı’da yıldırım harekâtını başlattı. Önce Fransa’yı ele geçirdi, ardından Alman hava birlikleri bir sonraki işgalin girizgâhı olarak İngiliz kentlerini vurmaya başladı.
Dolayısıyla Brecht’in, Finlandiya kırsalında aylarca süren tecrit hayatında savaş dörtlükleri temasına devam etmek için yeterince gerekçesi vardı. Aynı sıralarda oğlu kendisine, August Oehler’in Yunan epigramlarından yaptığı Almanca çeviriyi getirmişti; bu kitap, dörtlüklere eşlik edecek fotoğraflar konusunda Brecht’e esin vermiş olabilir. Hitler’in Londra bombardımanından hemen önce günlüğüne şöyle yazmıştı: “antik Yunan epigramlarında insan yapımı aletler lirik şiirin dolaysız konusudur”. Bu satırlara, bir uçağın uçuş kabinine ve Britanya güvenlik kuvvetlerinin kullandığı üç çeşit el bombasına ait fotoğraflar eşlik ediyordu.
Brecht’in savaş dörtlüklerindeki adım adım ilerleyiş, birbirinden kopuk bölümlerin bir Nazi resmi geçidini canlandırırcasına peş peşe dizildiği Üçüncü Reich’ın Korku ve Sefaleti başlıklı oyununu hatırlatır. Hem bu oyunun, hem de Savaş El Kitabı’nın unutulmaz bir öncüsü vardır: Goya’nın Savaşın Felaketleri dizisi.
Goya, "Savaşın Felaketleri" dizisinden, soldan sağa 37, 39 ve 72 numaralı gravürler, 1810-1820.
Bırakın yaklaşsın yaşlı kadınlar bana
Görsünler dünya gözüyle bu adamı
oğullarının biat ettiği imanla
yeter ki hazır etsindi mezarlarını
Brecht, "Savaş El Kitabı"ndan foto-epigram
Bak yenilenlerin miğferlerine! Ama sanma ki
vurulup da miğferimiz düştüğünde öldük
ne zaman ki onu takmayı kabul ettik
işte daha o an ölmüştük
Brecht, "Savaş El Kitabı"ndan foto-epigram
John Willett’in, Brecht’in Kriegsfibel / Savaş El Kitabı’nın [1955] İngilizce baskısına yazdığı “From the Fall of Barcelona to the Death of Hitler” başlıklı sonsözden kısaltılarak çevrildi, War Primer, ed. ve çev. John Willett (Londra ve New York: Verso, 2017).