Sackler Ailesi Louvre'dan da Kovuldu

19/7/2019 / skopbülten / Bilge Bal

 

Yakın zamana kadar sanat ve akademi dünyasının prestijli kurumlarına yaptığı ‘cömert’ bağışlarıyla öne çıkan Sackler ailesinin hayırseverliğinin iç yüzü, 2017’de Esquire ve The New Yorker dergilerinde ardı ardına yayınlanan iki makaleyle ortaya çıkmıştı: "Sanatla Aklanan Zehir". Ailenin servetinin büyük kısmını, sahip oldukları Purdue Pharma adlı ilaç şirketinin 1995’te piyasaya sürdüğü ve uyuşturucu bağımlılığının yanı sıra çok sayıda ölüme de neden olan OxyContin adlı ağrı kesici sayesinde yaptıkları ifşa olmuştu. Hemen sonrasında da Sackler ailesi, sosyal medya dahil pek çok mecrada protesto edilmişti. İlacın bağımlılarından biri olan Amerikalı fotoğraf sanatçısı Nan Goldin, Sackler’leşmeye karşı PAIN adlı bir kolektif oluşturmuştu: PAIN, yani “ağrı”, aynı zamanda da “Prescription Addiction Intervention Now” (İlaç Bağımlılığına Hemen Son) sözcüklerinin baş harfleri. Godin ile beraber yaklaşık 100 kadar PAIN eylemcisi, 10 Mart 2018’de Metropolitan Müzesi’nin Sackler Wing’inde ilk protestoyu düzenlemişti. Üzerinde “Shame on Sackler” (Sackler’a Yazıklar Olsun) ve “Fund Rehab” (Rehabilitasyona Kaynak Sağla) yazan siyah pankartlar açmışlar; Dendur Tapınağı’nın önündeki havuza, etiketinde “Met’in bağışçılarından Sackler’lar tarafından sizin için reçete edilmiştir” yazan yüzlerce boş ilaç şişesi atmışlar ve cesetler gibi hareketsiz, yere yatmışlardı. Ardından da müzenin salonlarından “Sackler’lar yalan söylüyor; insanlar ölüyor” diye bağırarak çıkıp gitmişlerdi.[1]

Sackler’ların akademi ve sanat kurumlarına yaptığı bağışların “itibar aklama” projesi oluşuna tepkiler, 9 Şubat 2019’da New York’taki Guggenheim Müzesi’nde düzenlenen korsan eylemle devam etmişti. Eylemde, OxyContin’i geliştiren Robert Kaiko ile Richard Sackler arasındaki özel bir yazışmanın yer aldığı temsilî reçeteler dağıtılmıştı: Yazışmada Kaiko, denetlenmediği takdirde ilacın bağımlılık yaratma ihtimalinin çok yüksek olduğu konusunda patronunu uyarıyor, Sackler ise şunu soruyor: “Bu durum satışlarımızı ne oranda artırır?”

Mart 2019’da Guggenheim Müzesi, Mayıs 2019’da da Metropolitan Sanat Müzesi, Sackler ailesi mensuplarından bağış kabul etmeyeceklerini duyurdular. Benzer açıklamaları, daha önce New York Müzesi, Londra’da Tate Modern ve Berlin’de Yahudi Müzesi de yapmıştı.

Goldin ve PAIN’in son eylemi, 1 Temmuz 2019’da Louvre Müzesi’nde gerçekleşti. Kolektif, I. M. Pei tasarımı olan müzenin avlusundaki cam piramidin önünde okudukları bildiride, Sackler’ların 1995’te müzeye yaklaşık 1,73 milyon dolar bağış yapmasının ardından Doğu Eserleri Kanadı’na adlarının verildiği 12 odadan ailenin isminin derhal kaldırılmasını talep ettiler. Goldin, The Art Newspaper France’e verdiği demeçte, “Bu eyleme New York’ta başladık ve sesimiz duyuldu. Louvre gibi çok önemli bir müze bu çağrıya kayıtsız kalamaz” dedi.

 

Louvre’daki bazı salonlarda yer alan isim levhaları, Sackler ismi kapatılmış

 

PAIN grubu, protestoların ardından, nihayet Louvre Müzesi’nin 17 Temmuz’da “Sackler” adını Doğu Eserleri Kanadı’ndan sildiğini, ayrıca aileye yapılan atıfların da kademeli olarak websitesinden kaldırıldığını duyurdu.[2] Ayrıca, Sackler ailesi adının giderek yeryüzünden, sanattan, hayattan silindiğini göstermek için bu odaların girişindeki levhaların kaldırıldığını ya da üstünün bantla kaplandığını ifşa eden fotoğraflar da yayınladı.[3]



[3] A.g.e.

sanat ve suç, hayırseverlik