/ Tezler / Teknoloji ve Beden Bağlamında Sanatta Yeni İfade Biçimleri

2/2/2017 / skopbülten / Serpil Şahin

 

2005 yılında Center of Attention’da gerçekleşen “Nicolas Schöffer – A Found Exhibition” sergisinden.

 

Sürekli gelişen teknolojiler ve özellikle dijital teknolojiler, insan yaşamının ve bedenin ayrılmaz bir parçası, kişisel dijital yardımcılara dönüşmüştür. Bu durumun, teknoloji ve beden ilişkisi üzerinden sanatı nasıl etkilemiş olabileceği araştırılmış; teknoloji dilinin yarattığı sonuçlara ulaşmak amaçlanmış; teknoloji ve beden etkileşiminde tanımlanan sanat yapıtının kapsamına yönelik dönüşümler irdelenmiştir.

Sanata yansıyan teknolojik gelişim süreçlerinin incelendiği tezin birinci bölümünde sanayi devrimiyle odak noktası durumuna gelen makinelerin ve devrimin toplumsal yaşamdaki etkileri; sanat alanında ortaya çıkan tepkiler ve sanat çalışmaları incelenmiştir. Sanayi Devrimi sonrası, sanatın teknolojiyi keşfini ve süreçlerini konu alan ikinci bölümde ise, teknoloji ve sanat etkileşiminin belirleyici özelliklerine odaklanılmıştır. Makinelere övgüler yağdıran Fütürizm; endüstriyel değerler dünyasında, yeni bir dünyanın inşası için sanatçıların mühendisler gibi rol alması gerektiği bilincine odaklanan Konstrüktivizm; hareketi yapıta dahil eden Kinetik sanat çalışmaları ve etkileşim içerisinde oldukları dönemin sanat hareketleri; 20. yüzyılın ortalarında, yaşamda bilgisayarların da etkili olmaya başlamasıyla, sanatçı ve mühendislerin ortaklığına dayanan projeler ve sergiler; ayrıca dijital teknolojiyle ortaya çıkan yeni gerçeklik ve araçlarının toplumsal etkileri incelenmiştir. Teknoloji ile yoğun etkileşim içerisindeki insan ve teknolojik araçlar ile beden etkileşimli yapıtların incelendiği üçüncü bölümde ise, teknolojik araçların gelişmesiyle ‘Gözetim’ yapısı üzerinden oluşturulan bireylerin denetimi ve ‘post-human’ kavramı üzerinde durulmuş; yapay zekâ alanında yapılan çalışmalar ve sanal karakterler üzerinden teknoloji ile iç içe geçen insan yaşamının sanat yapıtına yansımaları beden bağlamında incelenmiştir. Teknolojik araçlar vasıtasıyla, insan ve makine ilişkisinde fiziksel ve sanal etkileşim yaratarak, sanat yapıtı ve izleyici/katılımcı arasında bir ara yüz oluşturan beden üzerinden teknoloji ve beden etkileşimli çalışmalar tanımlanmaya çalışılmıştır.[1]

 

Yazar: Serpil Şahin

Danışman: Yrd. Doç. Dr. Zehra Canan Bayer

Yer Bilgisi: Kocaeli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Plastik Sanatlar Anasanat Dalı

Türü: Sanatta Yeterlik

Yılı: 2014



[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden alınmıştır. Tezin tamamı için bkz. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tarama.jsp.

tez tanıtımı