/ Tezler / Sanat Yapma Hakkı: 1980 Sonrası Sanatı Anlamak

23/2/2015 / skopbülten

 

Tracey Emin, Everyone I Have Ever Slept With 1963-1995 (1963-1995 Yılları Arasında Yattığım Herkes), 1995

 

Joseph Beuys’un dediği gibi, bugün “herkes sanatçıdır” ya da herkes sanat yapma hakkını kendinde görebilir; ama ne yazık ki sanat tarihini belirleyen bellek bu görüşe katılmamaktadır. Sanatın merkezi konumunda yer alan kişiler ya da kuruluşlar özellikle 1980 sonrası dönem içerisinde kültürel sermayeyi kendi çıkarları doğrultusunda istedikleri yönde şekillendirmişlerdir. Avangard (öncü) olarak değerlendirilen birçok anlayış içinde yer alan sanatçılar da kültürel sermayenin ekonomik sermayeye dönüşünde baş aktör konumunda olmuşlardır. Şirketler, sisteme karşı direnen, kendilerine sunulan geçmişi kabul etmeyip, geleceği yazmaya çalışan avangard sanatçıların mirasını, kendi reklamlarını yapmak ve kendi siyasi propagandalarını yaymak üzere kullanmışlardır.

“Sanat yapma hakkı” tanımlaması tez kapsamında küreselleşen dünyada sanatçı, küratör, müze ve koleksiyon bağlantısı çerçevesinde, sanatçının pozisyonunu belirlemek için kullanılmıştır. Bu bakımdan, ele aldığımız sanat piyasası, metalaşma, ilişkiler ve sunumlar açısından 1980 sonrası dönem sanat tarihsel süreç içerisinde önemli bir yer teşkil etmektedir. Dünyanın sosyo-politik durumu ve bunun sanat üzerindeki etkisinden yola çıkarak meta değeri artan sanatsal üretiminin ve bu doğrultuda gelişen sanatçı profilinin “cemaat ilişkileri” boyutu üzerinden incelemesi yapılmıştır. Bu doğrultuda da 1980 sonrası sanatını anlamak için genel bir değerlendirmeye yer verildikten sonra kısaca dönemin özelliklerini yansıtan sanatçılar üzerinden anlayışlar aktarılmıştır. 1980 sonrası sanat ile ilgili kaynak sıkıntısı yaşanılmasının doğurduğu eksikliği gidermek amacıyla, sanatçıların yapmış̧ oldukları röportajlar ek olarak dönemi anlamlandırmak ve anlaşılır kılmak için kullanılmıştır. Son olarak da 9. Uluslararası İstanbul Bienali sanatçılarından Pilvi Takala ile üretimleri ve son dönemdeki sanatsal iletişim içerisindeki görüşleri üzerine bir röportaj yapılarak içerisinde bulunduğumuz sanatsal dönem değerlendirilmeye çalışılmıştır.[1]

 

Yazar: Mehmet Öğüt

Danışman: Prof. Dr. Bünyamin Özgültekin

Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Bölümü / Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı / Resim-İş Öğretmenliği Bilim Dalı

Türü: Yüksek Lisans

Yılı: 2008

 



[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden alınmıştır. 

tez tanıtımı