John Heartfield, Hurrah, die Butter ist alle! (Yaşasın, Tereyağ Bitti!), 1935
Fotoğrafın icadından önce fotografik görüntülerin oluşturulması, birçok sanatçı ve bilim adamı tarafından irdelenmiştir. Fotoğrafın bulunuşu ile birlikte fotografik görüntüler üzerine birçok teknik denenmiş ve bunların altyapısı araştırılmıştır. Erken dönem fotoğrafçılar bu süreçte fotomontajı keşfederek ilk örnekleri yaşama geçirmişlerdir. Fotoğrafın bulunuşu ile birlikte resim ve fotoğraf sanatı birbirlerinden etkilenmiş, bu etkileşim sonucunda farklı sanat akımları ortaya çıkmıştır.
Fotomontajın erken dönem çalışmalarında, William Henry Fox Talbot'un fotografik çizimleri öncü fotoğraf örneklerinden biri sayılmış ve birbirini takip eden fotomontaj çalışmaları ile, fotomontaj kendini ortaya koymuştur. I. Dünya Savaşı’nın hemen ardından Dadaizm hareketi ortaya çıkmış ve Berlin Dadacıları fotomontaj, fotokolaj ve birçok özgün çalışma ile dikkat çekmiştir. John Heartfield, Hannah Höch, George Grosz, Raoul Hausmann öncü Berlin Dadacılar arasında yer almaktadır. Diğer yandan, Konstrüktivzimde, fotomontaj ve fotokolaj, kitap kapakları, posterler, propaganda ve birçok alanda kullanılmış ve bu çalışmaları toplumun sosyal ihtiyaçlarına sunmuşlardır. Olağanüstü imajlar yaratma ve normal dünyayı algılayışımızı zedelemesi açısından fotomontaj, Sürrealist akımda da çok farklı alanlarda kullanılmıştır. Öte yandan; Avrupa avangardının önemli merkezlerinden Bauhaus Okulu, fotoğrafta, montaj, kolaj, fotogram gibi teknikleri denemişler, fotoğrafa farklı bir bakış açısı getirerek, tanıtım ve endüstriyel fotoğraflarında temellerini atmışlardır. 1960'larda Pop-Art' in yaygınlaşması ile birlikte fotomontaj tekrar güncelliğini korumuş ve akımın sanatçıları tarafından basılı yayınlarla (gazete, dergi, mecmua, vb.) birlikte, sanatın içine tekrar sokmuşlardır.
Fotomontajda oluşan tüm görsel imajlar, metinler, çizgiler, vb. fotografik imgeler, görme işlevimizin yerine getirilmesi ve görmeye ait deneyimlerimizle gerçekleşmektedir. Fotografik görüntülerin anlamı fotoğrafların yüzeylerindedir. Günümüzde çağdaş fotomontaj sanatçıları, fotomontajı birçok işlerde ve farklı sanat alanlarında kullanarak, fotomontajın serüvenini devam ettirmektedir.[1]
Yazar: Şeniz Kabadayı
Danışman: Doç. Dr. Reşat Başar
Yer Bilgisi: Kocaeli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Plastik Sanatlar Anabilim Dalı / Resim Sanat Dalı
Türü: Yüksek Lisans
Yılı: 2004