/ Tezler / Fotoğraf ve Bellek

18/9/2019 / skopbülten / Deniz Dinçok

Eugene Smith, “Madenciler”, 1950.

“Fotoğraf ve Bellek” adlı çalışmamızda, fotoğrafın bellek üzerindeki etkileri incelenecektir. Bu nedenle öncelikli olarak belleğin ne anlama geldiği üzerinde durulacaktır. Belleğin bireysel boyutları gözardı edilmeden, kültürel bellek ve fotoğraf ilişkisi irdelenecektir. Buradan hareketle sözlü kültürde, yazılı kültürde ve görüntü kültüründe bellek, karşılaştırmalı bir şekilde incelenecek ve fotoğrafın sözlü ve yazılı kültürde bellek oluşumuna göre zayıflıkları ve üstünlükleri gösterilecektir.

Çalışmamızın amacı, fotoğrafın belleğe katkılarının, sözlü ve yazılı kültüre oranla, sanıldığı kadar çok olmadığını ispatlamaktır. Hatta, fotoğrafın temel olduğu teknolojik gelişmelerin belleği öldürdüğü savunulacaktır. Bunu söylerken de, kitle kültürünün belleğe etkilerini, Frankfurt Okulu düşünürlerinin görüşleri temelinde aktaracağız. Her şeye rağmen fotoğrafın, durağanlığı sebebiyle diğer kitle iletişim araçlarına göre bellek oluşumunda çok önemli bir yere sahip olduğu da gösterilecektir.

"Her fotoğraf belgedir, ama her fotoğraf bellek yaratır mı?" sorusu doğrultusunda da fotoğraf makinesinin bulunuşundan itibaren fotoğrafçıların çalışmaları ve kitle kültürü içinde yaşayan toplumların bu fotoğrafları ne şekilde algıladıkları üzerinde durarak, fotoğrafın bellek oluşumunda ve yitiminde ne denli etkileri olduğunu tarihsel boyutları ile açıklayacağız. Bu doğrultuda, bellek ve fotoğraf ilişkisinde, fotoğrafın tüm kullanım alanları gösterilecektir.

Çalışmamızın birinci bölümünde, toplumların gelişim süreçleri içerisinde bellek incelenecektir. Sözlü ve yazılı kültürde bellek ile, görüntü kültüründe bellek karşılaştırılacak ve belleğin bireysel ve toplumsal boyutları irdelenecektir. İkinci bölümde ise, belleklerden silinmeyen fotoğraflar tartışılacaktır. Fotoğrafın bulunuşundan itibaren, birçok önemli fotoğrafın bellekle ilişkisi irdelenecektir. Üçüncü bölümde, fotoğraf ve bellek ilişkisine bakılarak, kitle kültürünün belleğe etkileri ve belleğin oluşumunda fotoğrafın etkileri örneklerle açıklanacaktır. Dördüncü bölümde, fotoğrafın en etkili kullanım alanlarından biri olan savaş fotoğraflarında belge ve bellek ilişkisi üzerinde durulacaktır. Son bölümde de, fotoğrafın gücü irdelenerek, fotoğraflarla hatırlamanın etkileri gösterilecektir. Ve asıl olanın belleğimizi yitirmeme çabası olduğu sonucuna varılacaktır.

Yazar: Deniz Dinçok

Danışman: Prof. Barbaros Gürsel

Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi / Güzel Sanatlar Enstitüsü / Fotoğraf Anasanat Dalı

Türü: Yüksek Lisans

Yılı: 2006

Bu teze Ulusal Tez Merkezi sayfasından ulaşıldı. Metin, tezin Giriş bölümünden seçildi. Görsel tezden alındı. Tamamını okumak için: fotoğraf.pdf

tez tanıtımı, hafıza, fotoğraf