Constant, Yeni Babil, 1963
Bu tez mimarlığa salt mimarlık disiplini içinden değil, daha geniş bir düşünsel ve toplumsal perspektiften yaklaşma arzusuyla yazılmıştır. 1950 ve 1960'ların avant-garde sanat ile politik muhalefeti bir araya getiren topluluğu Durumcu Enternasyonal özelinde toplumsal düzen-mimarlık ilişkisi araştırılmıştır. Tezin odağı, durumcu etkinliğin mimarlık alanındaki ürünü olan, Constant'ın 1957-74 arasında geliştirdiği, Yeni Babil tasarısıdır. Radikal muhalif bir kurgunun mimarlığı getirebileceği mevki, onun önünde açacağı olanaklar ve onu getirip içine atacağı çıkmazlar Yeni Babil üzerinden araştırılırken bir yandan da mimarlık-toplum ilişkisini deşifre edeceği umulan durumcu toplumsal eleştirinin izi sürülmüştür. Bu amaçla DE'in Yeni Babil'e varan bir öyküsü kurgulanmış, ardından Yeni Babil'in kendine has özelliklerini açığa çıkarmak için çağdaşı projelerin kısa bir incelemesi gerçekleştirilmiştir. Sonuç bölümünde Yeni Babil'in, kökeninde yer alan mimari ve siyasi tasavvurlardan kaynaklanan, zayıf noktaları ve çelişkileri üstüne bir kafa yorma yer alır. Metinde durumcuların fikirlerinin nereden nereye ve hangi güdülerle ilerlediğiyle ilgili bir yorum yer almıştır. Böylesi bir düşünce zincirinin ulaştığı biçimin sorunlarına da kısaca değinilmiştir. Bu, en başta ‘sıkıntı’dan yola çıkan “küçük burjuva kökenli” bir muhalefetin alacağı biçimdir ve son iki yüz yıldır tekrar tekrar ortaya çıkmıştır. Yeni Babil, hayatın “acı verici anlamsızlığı” ve “gençlik isyanı” adına bir anıt, açımlayıcı ve aydınlatıcı bir model olarak ele alınmıştır.[1]
Tezin yazarı: Onur Sönmez
Danışman: Prof.Dr. Hülya Yürekli
Yer Bilgisi: İstanbul Teknik Üniversitesi - Fen Bilimleri Enstitüsü - Mimarlık Anabilim Dalı
Türü: Yüksek Lisans
Yılı: 2004
Sayfa Sayısı: 154
[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden alınmıştır.