“Sürrealist Araştırmalar Bürosu Bildirisi” ya da “27 Ocak 1925 Deklarasyonu”, sürrealistlerin politik hamlesinin bir işaretidir. Sürrealizmin “edebiyat” değil, “devrim” olduğunu ilan eder. Böylece sanatın siyaseti üzerine avangard düşüncelerin ve eylemlerin önemli bir referansı olur. Nitekim, bu deklarasyonla aynı zamanlarda, sürrealistlerin Fransız Komünist Partisi’yle, kovuldukları 1933’e kadar sürecek çatışmalı birlikleri başlamış olur. O sırada Büro’nun başında olan Antonin Artaud tarafından yazılmış olduğu sanılan deklarasyon, sürrealistlerin ilk toplu çıkışı sayılır. İlk manifestoyu imzalayanlarla birlikte yirmi altı sanatçının imzasını taşır.
Girişimimize ilişkin kamuoyunda aptalca yayılmış olan yanlış bir yorum üzerine,
Edebiyat, tiyatro, felsefe, tefsir ve hatta ilahiyat alanında anırmakta olan tüm çağdaş eleştirmen kitlesine duyururuz ki:
1. Edebiyatla hiçbir alakamız yoktur;
Ama herkes gibi biz de gerektiğinde edebiyattan istifade etmeyi gayet iyi biliriz.
2. Sürrealizm, yeni ya da daha kolay bir anlatım aracı değildir, bir şiir metafiziği de değildir.
Zihnin ve zihne benzer her şeyin bütünüyle özgürleşmesinin yordamıdır.
3. Devrim yapmaya kararlıyız.
4. Sürrealizm sözcüğünü devrim sözcüğüne iliştirmemizin tek amacı, bu devrimin çıkarsız, tarafsız, hatta bütünüyle umutsuz niteliğini göstermektir.
5. İnsanoğlunun âdetlerini değiştirme iddiamız yok; ama düşüncenin ne kadar kırılgan olduğunu, titreyen evlerimizi nasıl da oynak temeller ve mağaralar üzerine inşa etmiş olduğumuzu göstermek istiyoruz.
6. Toplum’a şu resmi uyarıyı haykırıyoruz: Sapmalarınıza ve yanlış adımlarınıza dikkat edin, bir tanesi bile bizden kaçmayacaktır.
7. Düşüncesinin her dönemecinde Toplum bizi tetikte bulacaktır.
8. Biz İsyan uzmanlarıyız.
Zorunlu olduğunda başvuramayacağımız hiçbir eylem biçimi yoktur.
9. Özellikle Batı dünyasına söylüyoruz: Sürrealizm vardır. Peki bize takılan bu yeni -izm de nedir? Sürrealizm bir şiirsel biçim değildir. Kendine geri dönen zihnin çığlığıdır. Ve prangalarını kırmaya kararlıdır, bunun için gerçek çekiçler gerekse bile.
27 Ocak 1925
Sanat Manifestoları: Avangard Sanat ve Direniş içinde, (ed.) Ali Artun (İstanbul: İletişim Yayınları sanathayat dizisi, 2010) s. 225-226.