Yaklaşık on yıldır Danimarka’nın Aarhus şehrinde kolektif üretimlerine devam eden Rum 46 inisiyatifinin beş üyesi, 22 Mart’ta iki hafta sürecek projeleri için Pasajist’in konuğu olarak İstanbul’a geldiler. Proje, dört kadın sanatçı: Barbara Katzin, Lise Skou, Tanja Nellemann Poulsen, Grete Aagaard ve bir de kadın sanat tarihçisi: Dorte Pedersen tarafından gerçekleştiriliyor.
Bağımsız bir inisiyatif olan Rum46’nın bu projede üstüne çalıştığı kavram: ‘taşeronluk’ (outsourcing). “Taşeronluk”, aynı zamanda grubun Pasajist’te gerçekleştirdiği projenin adı. Kâr amacı gütmeksizin çalışan Danimarkalı grubun İstanbul’daki amacı, kültürel değerlerin değiş tokuşu ve ‘dışarıdan gelen’in yerel kültür üstündeki etkisinin deneyimlenmesi. Bu sebeple de, projelerini kamusal alanda gerçekleştiriyorlar. Kültürel nesneler ve konularla ilişkileniyorlar; projelerine çevrelerinde yer alan kimselerin ve izleyicilerin katılımını teşvik ediyorlar. Daha sonra da herkes tarafından görülebilmesi amacıyla kendi web sitelerinde ve bloglarında yayınlıyorlar.
Rum46’nın İstanbul’da gerçekleştirdiği proje üç ayrı etkinlikten oluşuyor. Bunlardan ilki “Değiş tokuş” başlığı altında gerçekleşen, interaktif bir proje. Bu proje için, açılışa gelen davetlilerden, yanlarında seçtikleri birer kültürel nesneyi getirmeleri isteniyor. Bu herhangi bir nesne olabiliyor. Zar, tahta kaşık, diş macunu, bileklik, vb… Rum46 ekibi, topladıkları bu nesneleri dönüştürüp (keserek, dikerek, boyayarak, yapıştırarak, vb.) birer görsel belge haline getiriyor. Ayrıca her nesneye birer de künye yazıyor. Tıpkı müzelerde olduğu gibi. Ama müzelerdekini tersten kuran bir yaklaşımla; bu künyelerde nesnenin kim tarafından yapıldığı değil de kim tarafından bırakıldığı yazıyor.
İkinci etkinlik “Konuşma”. Bu etkinliğin ilk etabı, Pasajist’in yer aldığı Halep Pasajı’ndaki esnafla birlikte gerçekleştiriliyor. Rum46 üyeleri, pasaj esnafıyla gündelik hayat, ekonomi ve kültürel değerler üstüne röportajlar yapıyorlar. Daha sonra Mimar Sinan Üniversitesi’nde bir workshop gerçekleştiriyorlar. Bu workshop kapsamında, projeleri ve etkinlikleri genellikle toplumsal diyaloğa, iletişime ve eyleme dayalı olan grup, Güzel Sanatlar Fakültesi’nin denize bakan bahçesinde katılımcılarla buluşuyor. Burada, birbirine bantlanan karton kutuları kullanarak kendilerine bir alan tanımlıyorlar. Yine katılımcıların getirdikleri kültürel nesneler süreç içinde değişim geçiriyor. Kurulan kartondan bölge, aynı zamanda bir kayıt defteri gibi kullanılıyor ve giderek tüm diyalogu görebileceğimiz bir belge halini alıyor. Rum46 üyeleri ayrıca, hediye alıp verme ve hediyelik ekonomisi hakkında çeşitli röportajlar da yapıyorlar.
Rum46’nın, yine izleyicilerin katılımıyla gerçekleştirdikleri son etkinlik ise “Akşam Yemeği” ismini taşıyor. Rum46’nın amaçlarından bir tanesi, Danimarka’daki bağımsız mekânlarını dünyanın farklı yerlerine taşımak, bu mekânı buralarda yeniden örgütlemek. Grup üyeleri, İstanbul’daki “Akşam Yemeği” etkinliği için de Gezi Parkı’nı seçiyorlar. Burada, Danimarka’daki mekânlarının mutfağını, birbirine bantlanmış büyük karton parçalarını yap-boz parçaları gibi kullanarak, tekrar kuruyorlar. Yapılır-bozulur mobil mekânlar üretiyorlar. Etkinlik için, izleyici-katılımcılardan yemek tarifleri ve malzemeler getirmelerini istiyorlar. Bunlarla birlikte kendilerinin de Danimarka’dan getirdikleri tarif ve malzemeleri kullanarak değişik yemekler pişiriyorlar ve yoldan geçenlere ikram ediyorlar.
Rum46’nın “Taşeronluk” kapsamındaki tüm etkinliklerine ilişkin belgeleri, fotoğrafları ve tarifleri Rum46’nın blogunda bulabilirsiniz: www.rum46.blogspot.com / www.rum46.dk