Musée d’Orsay, 14 Ekim’den başlayarak sadizmin babası Donatien Alphonse François de Sade’ı (1740-1814) sergiliyor. Sade: Güneşe Saldırı başlığını taşıyan sergi, müzenin yaptığı duyuruya göre “Sade’ın yazılarının yolunu açtığı temsiliyet devrimi”ne odaklanacak. Sergi Goya, Géricault, Ingres, Rodin, Picasso gibi sanatçıların eserlerinden oluşuyor.
Erdemle Kırbaçlanan Kadın, Sodom’un 120 Günü, Justine: Erdemsizliğe Övgü, Tanrı’ya Karşı Söylev gibi kitaplarıyla tanınan Marquis de Sade, arzuyla, cinsellik ve şiddetle uğraşan sanatçı ve edebiyatçıların pîri sayılır. Apollinaire onun “gelmiş geçmiş en özgür ruh” olduğunu söyler. Sade, başta Freud olmak üzere psikanalistleri de derinden etkilemiştir. Özellikle sürrealistler onu, Lautréamont, Baudelaire ve Rimbaud ile birlikte önderleri, ustaları sayarlar. Bataille’ın felsefesinin en önemli kaynağıdır. Luis Bunuel’in Salvador Dali’yle yaptığı L’Age d’Or [Altın Çağ] filmi (1930) Sodom’un 120 Günü’ne bir naziredir. Sürrealistler bu filmle ilgili manifestolarında “aşkın, aile, onur gibi diğer bütün değerlerin feda edilmesini” gerektirdiğini yazarlar: “toplum hayatında başarısız kalan aşk ise Devrimi doğurur. Bu süreç, mutlak monarşinin altın çağında yaşamış olan Marquis de Sade’ın hayatında ve eserlerinde açıktır.” Pier Paolo Pasolini’nin Salo filmi de Sodom’un 120 Günü’nden esinlenir.
Sadizmin bağrındaki özgürlük arayışı 1968 filozoflarını da etkilemiştir. Foucault’nun, Kliniğin Doğuşu, Deliliğin Tarihi, Kelimeler ve Şeyler kitaplarında Marquis de Sade’a yaptığı atıflar önemlidir. Gilles Deleuze de Sacher-Masoch’u (1836-1895) incelediği kitabı Le Froid et le Cruel’de (1967), Sade’ın erotizme ve şiddete yönelik yaklaşımları ile mazoşizmin babası Sacher Masoch'unkini kıyaslar.[*]
Musée de Orsay’da açılacak sergi, sanatçılar David Freymond ve Florent Michel’in yaptıkları “Sade” videosuyla duyurulmaktadır. (videodaki görüntüler çocuklar için uygun olmayabilir) [AA]