Kara kedilerin uğursuzluk getirdiği yolundaki batıl inancın kökenleri Avrupalıların karanlık korkusuna dayanır. Efsaneye göre Kelt mitolojisindeki Kedi Sith, yeni ölenlerin ruhunu çalardı. Ortaçağda, şeytandan ödü kopan Hıristiyanlar, ölüler diyarına yakın olduklarını düşündükleri için kara kedileri öldürürlerdi. Salem Cadı Avları’nda da devam eden bir korkuydu bu, kara kedi sahibi olmak büyücülük suçlaması için geçerli sebepti. Bu sorunlu miras popüler kültürde hâlâ varlığını korusa da, yeraltı sanatçıları, geçmişi binlerce yıl öncesine uzanan başka bir geleneği diriltmişlerdir.
Kadim Mısır tanrılarından Bastet, evin ve doğurganlığın tanrısıydı ve siyah bir kedi biçimindeydi. Mısırlı sanatçılar kuşaklar boyu, efsanesi gelişip değişen Bastet’i farklı şekillerde resmettiler; öyle ki kedilere karşı işlenen suçlar ölümle bile cezalandırılabiliyordu. Batı’nın uğursuzluk tabusuna karşı, kara kedileri böyle olumlu şekilde resmeden illüstrasyonlar da var. Kedilerin itaatsizliği, doğanın insana hizmet etmesini öngören Batılı anlayışa terstir, bu yüzden kedi düzen duygusunu bozar.
Dünya Sanayi İşçileri (IWW), sabotaj ikonu olarak kara kedi resmi kullanırlar (“Sabo-Kedi” veya “Sabo-Tekir”). Keza Kara Panterler de partilerine, sadece kışkırtıldığında saldıran bir hayvanın adını vermişlerdir. Sosyalist yazar Ralph Chaplin, ilk Sabo-Kedi illüstrasyonunu, sendikanın en radikal olduğu zamanda, yağmacı kapitalistlerin nefretini en çok çektiği ve polisin baskı ve gözetimine en çok maruz kaldığı dönemde yaratmıştı. Zamanla kara kedi, patronlar için uğursuzluk, işçiler için kurtuluş sembolü haline geldi; sanatçılar da siyasi karikatürlerde ve yerel eylemler için hazırlanan propaganda malzemelerinde bu sembolü kullandılar.
İlk Kara Panter logosu 1966’da Kwame Ture’nin (o zamanki adıyla Stokely Carmichael) ricası üzerine Lowndes İlçesi Özgürlük Örgütü’nü (Alabama) temsil etmek üzere Dorothy Zellner ve Ruth Howard tarafından çizilmişti. Oakland’da Kara Panter Özsavunma Partisi kurulduktan sonra sembol de geliştirildi. Oaklandlı sanatçı Lisa Lyons, Huey Newton’a özgürlük ve Eldridge Cleaver’ın başkan adaylığı kampanyaları başta olmak üzere yürüyüş ve gösterilerde dağıtılacak siyah-beyaz bildiriler için çizdiği farklı panter çizimleriyle logoyu yaygınlaştırdı; panteri bir güzellik ve onur sembolü haline getirdi. [DY]
Kaynak: How Black Cats Went From Bad Luck to Symbols of Defiance
Ralph Chaplin, Sabo-Kedi illüstrasyonu, IWW.
Walker C. Smith’in Sabotage kitapçığının kapağı için Ralph Chaplin’in çizdiği illüstrasyon, 1913, IWW.
20. yüzyıl başından bir IWW afişi
“An Attack Against One Is an Attack Against All”, 1968-70.
Eldridge Cleaver’ın başkanlık kampanyası ve Huey Newton’a Özgürlük yürüyüşü için afişler, 1968
Instagram'da Black Lives Matter için çizim
Michael DeForge’e ait illüstrasyon, 2020.
Gabriel Borjoize’ye ait illüstrasyon, 2020.