İlya Orlov “En Son Fütürist Sergi”, 2015
Serginin odağı, Ekim Devrimi’ni 20. yüzyılı tamamen değiştiren bir olay olarak ele almak. Anti-kolonyal devrimlerden militan hareketlere, avangard sanat deneylerinden ilerici felsefeye kadar geniş bir yelpazeye yayılan Ekim’in merkezkaç enerjisini sergilemek istiyoruz. Bunun için, Ekim Devrimi’ni resmederken normatif temsilî kurallara aldırış etmeden deneysel biçimlere başvuracağız. Amacımız, Ekim hafızasını tarih kıskacından kurtarıp güncelliğini vurgulamak. Tüm yüzyılı değiştiren bu olayı bir bellek konusu olarak ele almaktan ziyade, onun tekilliğini incelemeye davet ediyoruz izleyiciyi. Bu yüzden Ekim’i bir geçmiş olarak değil, gelecek olarak hatırlamak istiyoruz. Serginin ismi de buradan geliyor: “Gelecek Olarak Hatırlamak.” Zamansal bir ütopyaya atıfta bulunuyor. Bunu ilerici sanatın sağladığı gereç ve biçimlerle yapacağız. Başvurduğumuz ve hatırladığımız isimler Viktor Şklovski'den Robert Linhart'a, Kazimir Maleviç'ten Maria Macciocchi'ye, Esfir Shub'dan Amiri Baraka'ya kadar uzanacak.
Leningrad doğumlu İlya Orlov, ikonik süprematist avangard objelerine yerçekimi uygulayarak onların tarihsel değişimine gönderme yapan "En Son Fütürist Sergi" başlıklı litografi serisini sergileyecek. Aslında, güneşe ve doğa kanunlarına karşı zafer ilan eden süprematizme yerçekimi uygulamak reel-politik muhafazakârlığı çağrıştırabilir, fakat Orlov'u ilgilendiren, devrimin tükenmişliğine dair yaklaşımlar değil, daha ziyade avangard sanatın siyasetle çelişkisi üzerine yorum yapmak.
Helsinki bazlı Minna Henriksson'un “Gizli Lenin” enstalasyonu, Finlandiya’nın Sovyetler Birliği’yle olan çelişkili ilişkisiyle ilgili. Finlandiya’nın bağımsızlığı Lenin’in hükmüyle/kararıyla/talimatıyla 1917 senesinde kabul edilmiştir. Bu nedenle Finlandiya'da, Avrupa’da hâlâ açık bulunan yegâne Lenin Müzesi (ne yazık ki bu sene tamamlanan restorasyondan sonra vahim bir sağcı anti-komünist revizyonizme ugramıştır) ve iki Lenin heykeli bulunmaktadır: Biri Turku, diğeri de Kotka'da. Helsinki merkezinde bir Lenin Parkı bulunmaktadır ve parkın yanındaki kreşin ismi değiştirilmemiştir: “Küçük Emekçi”. Fakat tüm bunlara rağmen, Lenin belleği diye bir şeyden bahsedemeyiz, çünkü burada gösterilen Lenin, Soğuk Savaş sırasındaki stratejik hamlelerin sonuçlarına işaret eder; gerçek devrimci öznellikle alakası yoktur. Henriksson'un enstalasyonu, kurumların Lenin'i gösterirken onu aslında nasıl sakladıklarıyla ilgilidir.
Helsinki’de yaşayan Fransız asıllı Gregoire Rousseau, inşa edeceği bir elektronik-heykelle Lenin'in “Nisan Tezleri”ne gönderme yaparak, gerçeklik ile öznelliğin birbiriyle nasıl çeliştiğini, daha doğrusu Devrim sırasında olayların nasıl birbirine zıt yönlere doğru hareket ettiğini gösterecek.
Viktor Şklovski hayranı ve uzmanı olan Jyrki Siukonen ise, Şklovski'nin “İki Zırhlı Araç” senaryosunu İngilizceye çevirip onunla ilgili kısa bir film gösterecek.
Ben, dört sene önce ilk defa inşa ettiğim ve Lenin'i deneysel kavramlarla endeksleyen bir mekanizmanın yeni versiyonunu göstereceğim. “Lenin Hakkında: Atlaslar, Herbaryumlar ve Ritüeller” adlı bu mekanizma birbirine ilişik iki daireden oluşuyor ve bilmediğimiz bir Lenin'i resmetmeye çalışıyor.
Kosova asıllı Tevfik Rada, Fransız Maoist militan teorisyen Robert Linhart'ın Lenin hakkında yazdıklarından yola çıkarak, devrimi bir devinim formu olarak inceliyor. İlk defa çevirisinin yapılacağı Linhart analizini Aleksander Medvedkin ve Dziga Vertov film-formuyla karşılaştıran Rada, bu işini katlanabilir bir poster olarak sergileyecek.
Küratör:
Sezgin Boynik / Rab-Rab Komitesi
Sanatçılar:
Jyrki Siukonen, Minna Henriksson, İlya Orlov, Gregoire Rousseau, Tevfik Rada, Sezgin Boynik
Mekân:
4-12 Kasım ARTİST 2017 / 27. İstanbul Sanat Fuarı, Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi