Seçkin G. Naipoğlu'nun Sanayi-i Nefise Mektebi'nde Sanat Tarihi Yaklaşımı ve Vahit Bey başlıklı tez çalışması, Osmanlı İmparatorluğu'nda ıslahat hareketleriyle birlikte yüksekokul düzeyinde başlayan sanat eğitiminde yeni bir disiplin olarak yerini alan sanat tarihi derslerini, bu derslerin içeriğini ve uygulanmasını, Sanayi-i Nefise Mektebi'nin kuruluşunu ve kurumsal niteliğini, Mehmet Vahit Bey'in ilişkilerini, kitaplarını ve makalelerini irdeleyerek, Sanayi-i Nefise Mektebi'nin ve Vahit Bey'in sanat tarihi yaklaşımını değerlendiriyor.
Sarayın istek ve iradesi ile 1883'te, Osmanlı’da ilk kez güzel sanatlar eğitimi vermek üzere Sanayi-i Nefise Mekteb-i Şahane adıyla eğitime başlayan okulun kuruluşunda, Osmanlı-Fransız ilişkilerinin etkisiyle Ecoles des Beaux-Arts örnek alınır. Okulun yönetim yapısı, kuramsal ve uygulamalı ders programları, Ecoles des Beaux-Arts'a göre kurgulanır. Sanayi-i Nefise Mektebi'nde sanat tarihi derslerini, 1908 yılından itibaren Mehmet Vahit Bey üstlenir ve Salomon Reinach'ın Apollo adlı kitabını esas alan bir yaklaşım sunar. Osman Hamdi Bey'in damadı olan Vahit Bey'in sanat tarihi yaklaşımının gelişmesinde bu ailevi bağın yarattığı çevre, ilişki ve anlayışın büyük etkisi olur. Sanayi-i Nefise Mektebi'nde Osman Hamdi Bey’in etkisi, kendisinden sonra müdür olan kardeşi Halil Edhem Bey'le devam eder.
Mehmet Vahit Bey, Apollo - Tarih-i Umûmi-i Sanaat, Sanâat-ı Tarihiyye - Muhtasar Sanaat Tarihi adlı kitaplar ekseninde, Taş Çağı'ndan başlayarak günümüz sanatına uzanan geniş bir yelpazeyi kapsayacak biçimde mimarîye ve resim sanatına ağırlık veren bir ders programı izler. Telif ve tercüme kitapları, makaleleri, konferanslarıyla, sanat tarihi disiplininin sistematiğine uygun kabulüne ve yaygınlaşmasına çalışır. Vahit Bey, 1908'de başlayıp Cumhuriyet'in ilk yılları boyunca devam eden sanat tarihi öğretmenliği süresince, zengin deneyim ve bilgi birikimiyle Sanayi-i Nefise Mektebi'nde sanat tarihi yaklaşımını temellendiren dayanaklardan biri olur.[1]
Tezin Yazarı: Seçkin G. Naipoğlu
Danışman: Doç. Dr. Zeynep Yasa Yaman
Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi - Sosyal Bilimler Enstitüsü - Sanat Tarihi Anabilim Dalı
Türü: Doktora tezi
Yılı: 2008
Sayfa sayısı: 1157
[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden derlenmiştir.