/ Tezler / Popüler/Postmodern Edebiyat Dergilerindeki Eleştirel Duruşun Politik, Kültürel ve Felsefi Eleştirisi: Ot, Kafa, Bavul Dergileri Örneği

15/5/2023 / skopbülten / Vildan Tekin

  


Edebiyat dergiciliği alanında son on yılda yeni bir dönemin başladığını söylemek mümkündür. Popüler kültürün kitlesel tüketim için üretilmiş ürünlerinden biri olan bu yeni formattaki dergiler; kapak tasarımlarında sol figürleri, içeriğinde sol değerleri kullanmakta ve kendilerini "sol" olarak tanımlamaktadır/tanıtmaktadır. Hedef kitlesi ağırlıklı olarak gençlerden oluşan bu dergilerde; gençlik alt kültürünün muhalif dili ve Gezi direnişi sonrası yükselen ironik, alaycı, mizahi dil öne çıkmaktadır. Bu nedenle gerek akademik çalışmalarda gerek kültürel alanda dergilerin alternatif bir sembolik mücadele alanı olduğu yaklaşımı yaygındır. Bir diğer yaklaşımda dergilerin kültür endüstrisinin birer ürünü olması ve edebiyatı/sanatı metalaştırması yönüne dikkat çekilir. Bu çalışmada ise popüler/postmodern edebiyat dergileri olarak adlandırılması uygun görülen dergilerin ortaya koydukları eleştirel duruşun egemen ideolojiyi yeniden ürettiği iddia edilmektedir. Dergilerdeki mevcut eleştirel duruşun felsefi çerçevesini idealizmin, kültürel çerçevesini postmodernizmin, teorik çerçevesini ise postMarksizmin oluşturduğu örnekleriyle ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu çerçevelerin herhangi birinin ya da üçünün bir aradalığının varlığı egemen ideolojinin yeniden üretimini imlemektedir. Çalışmada bu çerçevelerden yola çıkarak felsefenin, kültürün ve toplumsal koşulların birbiri ile ilişkisine dikkat çekilmek istenmiştir. Akademik çalışmalarda ve kültürel alanda "eleştirel" olarak sunulan şeylerin "egemen" olanla kesişmesi ve hatta ona hizmet etmesi yaygın görülen bir olgudur. Bu sayede "egemen" olan "eleştirel" olanı da bağlamından kopararak kendi çıkarlarına uygun bir "eleştirellik" üretmektedir. Marksist yaklaşımı ve onun yöntemi olan diyalektiği kullanan bu çalışmada, eleştiri kavramından yola çıkarak popüler/postmodern edebiyat dergilerinden Ot, Kafa ve Bavul dergileri incelenmiştir. Bütüncül bir yaklaşıma olanak sağlayan diyalektik yöntemin, akademik çalışmalarda nasıl uygulanabileceğine dair bir örnek teşkil etmesi açısından da çalışmanın alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

 

Yazar: Vildan Tekin

Danışman: Prof. Dr. Defne Özonur

Yer Bilgisi: Yeditepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Medya Çalışmaları Ana Bilim Dalı

Türü: Doktora

Dili: İngilizce

Yılı: 2022

Tez no: 764180

 

Bu teze Ulusal Tez Merkezi sayfasından ulaşıldı. Görseller dergimiz editörleri tarafından eklendi. Tamamını okumak için bkz. popüler_dergi.pdf

tez tanıtımı, postmodernizm