Avangardın kelime, terim, kavram ve olgu olarak anlamlarının belirsizliği, sanat ve mimarlık alanlarındaki seyahati incelendiğinde açıkça görülür. Bu çalışma avangardı deşifre etmeyi amaçlar ve mimarlıkta avangardın kavramsallaştırılması için bir harita önerir. Bu çalışmada, tek ve mutlak bir önerme yerine pek çok özneyi kapsayan bütünleştirici bir kavram olarak kabul edilen mimari avangard, çeşitli öznelerin aktifleşmiş enerjilerinin tamamen farklı duruş ve üretimler şeklinde açığa vurulan ifadeleri olarak kavramsallaştırılmaktadır. Bu çalışma, kavramı farklı boyutlarda ele alarak, çeşitli kuramsal ve tarihsel oluşum katmanlarına ulaşma; mimarlıkta avangardın kavramsallaştırılması için 20. Yüzyıl avangardları üzerinden oluşturulan bir çerçeve sunma; 1960’lardaki avangard oluşumlara bu kavramsal çerçeveyle bakarak bu oluşumların Türkiye mimarlık ortamında yansımaları üzerine tartışma çabasıdır. 1960’lar ortamında, Constant Nieuwenhuys, Yona Friedman, Japon Metabolistler, Archigram, Archizoom, Superstudio gibi bıçak sırtında duruşlarıyla mimarlığın sınırlarına işaret eden bu oluşumlar mimarlığın fiziksel bir üretim olduğu kadar düşünsel bir faaliyet de olduğunun vurgusunu yapmışlardır. Bu oluşumların Türkiye mimarlık bağlamındaki yansımaları ve titreşimleri, Türk mimarlık ortamından bir grup alımlayıcı öznenin ifadeleri üzerinden tartışılmaktadır. Böylece, hem mimarlıkta avangard üzerine bir ‘üst söylem’, hem de bu dönemdeki mimari avangardların topografyası oluşturularak mimarlığın sınırları üzerine bir tartışma zemini oluşturmak hedeflenmektedir.[1]
Tezin Özgün Başlığı: Re-thinking the Limits of Architecture through the Avant-garde Formations during the 1960s: Projections and Receptions in the Context of Turkey
Tezin Yazarı: Gökçeçiçek Savaşır
Danışman: Doç. Dr. Ali Cengizkan
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi - Fen Bilimleri Enstitüsü - Mimarlık Anabilim Dalı
Türü: Doktora tezi
Yılı: 2008
Sayfa sayısı: 255
[1] Bu metin, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden alınmıştır.