Bu araştırma, Berlin Dada Hareketi'nin kurucuları arasında yer alan Alman fotomontaj sanatçısı John Heartfield'ın yaşamı ve yapıtları üzerinden nesne yorumuna ilişkin bilgi ve bulguların tespiti ve yorumunu amaçlamaktadır. Çalışma sürecinde, öncelikle, 20. yüzyılın en önemli karşıt sanat hareketlerinden biri olan Dada hareketlerinin Zürih'te doğuşu ve gelişimi üzerinde durulmuş; Almanya'da, özellikle Berlin'de yoğunlaşmış olan Dada etkinliklerine ilişkin tarihsel belge ve bilgilere yer verilmiştir.
John Heartfield'ın fotomontaj teknikleri, Berlin Dada Hareketi'nin 20. yüzyıl avangard sanat yönelimleri üzerindeki etkileri konusunda bugüne kadar yapılan araştırmaların odağını oluşturmaktadır. Siyasal tarih içinde Berlin Dada, fotomontajı, Zürih Dada'dan daha keskin bir hiciv formu olarak kullanmış ve bu tekniklerle,"Weimar Cumhuriyeti"ne yönelik aktivist muhalefetin temelini oluşturmuştur. Nitekim birçok sanat kuramcısı ve siyaset bilimcisi, Alman Komünist Partisi (KPD) üyesi olan ve bu hareketin Berlin'deki sol kanat temsilcileri arasında bulunan John Heartfield'ı, politik amaca yönelik sanatsal etkinlikleriyle öne çıkan bir sanatçı olarak tanımlarlar.
Bu çalışmanın son aşaması John Heartfield'ın yapıtlarını yorumlamaya yöneliktir. Bu da, estetik araçlardan politik amaçlara giden bir sürecin irdelenmesi niteliğinde birtakım yorum ve düşünceleri gerektirmektedir. Başka bir deyişle bu bölüm, John Heartfield'ın bir sanat biçimi olan fotomontaj tekniği ile diğer estetik araçları, büyük kitlelere ideolojik düşüncelerini nasıl aktardığı üzerindeki araştırmaları kapsamaktadır. Basılı medya ve görsel iletişim ürünlerinin kullanıldığı tüm bu süreçlere bağlı olarak son bölüm, John Heartfield'ın gerçek yaşamının trajik ve coşkulu izlerini taşıyan, yapıtlarının kategorizasyonuna yönelik analizlerle, kantitatif yöntem araştırmalarını içermektedir.[1]
Georg Grosz ve John Heartfield, Life and Work in Universal City, 12:05 Noon, 1919.
Yazar: Meral Bostancı
Danışman: Yrd. Doç. Dr. Nilüfer Öndin
Yer Bilgisi: Işık Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Bilimi Anabilim Dalı
Türü: Yüksek Lisans
Yılı: 2012
Sayfa sayısı: 587
Meral Bostancı'nın Heartfield üzerine daha önce e-skop'ta yayınlanan yazısı için bkz. "Burjuva Gazetelerini Okuyanlar Kör ve Sağır Olur": John Heartfield'ın Politik Fotomontajı
[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden alınmıştır.