Los Caprichos'un ilk basım tarihi olan 1790'lı yıllar, Goya'nın ciddi olarak hastalandığı ve hastalığının sonucunda hayatının sonuna dek sağır kaldığı dönemdir. Sağırlığı, o güne dek ürettiği resimlerden farklı olarak, özgürce çalışmasına sebep olacak; bu çalışmalarında devlete karşı bir sorumluluk taşımaması, dışavurumcu tavrını rahatça ortaya koyabilmesini sağlayacaktı. Los Caprichos serisi iki önemli albümün ardından ortaya çıkıyordu: Goya'nın Alba Düşesi ile birlikte Sanlucar Barrameda'da geçirdiği yılları kapsayan Sanlucar Albümü veya diğer adıyla Albüm A ve Madrid Albümü ya da diğer adıyla Albüm B. Bu albümlerde Goya, desenleri gerçekleştirdikten sonra plakaya uygulayacağı hallerine mürekkep ve su ile eklemeler yapmış, değiştirilmiş hallerini metal plakaya geçirmişti. Albümler dışında 113 desenin daha bu albümlerle ilintili oldukları ve Los Caprichos'a temel oluşturdukları sanılmaktadır. 1799 yılında 80 adet baskı gerçekleştirilmiş ve 6 Şubat tarihli Gazeta de Madrid isimli İspanyol gazetesinde "Fantaziler baskı koleksiyonu; tasarım ve gravür baskıları, don Francisco de Goya" başlığı adı altında satışa sunulduğu alıcılara duyurulmuştu. Çalışmalarıyla ilgili olarak kaleme aldığı uzunca bir giriş yazısında Goya, "resimlerinde irdelediği 'insanın hata ve ahlaksızlıklarına' karşı uygulanan sansürün, aslında yaşadığı dönemin şiir sanatıyla paralellik gösterdiğini" belirtmekteydi. Ayrıca "sanatçının yaratıcı gücünün" savunmasını yaparken de sanatçının "köle bir kopyacı" olmadığını vurgulamaktaydı. Yazısının sonunda ise "Desengano salonu, no. 1, likör ve parfüm dükkanı, 80 adet baskının satış fiyatı: 320 reales" açıklaması yer almaktaydı.
Los Caprichos'un satışa sunulması ve baskılarla ilgili olarak birçok eleştirinin yazılmasının ardından seri Engizisyon'un dikkatini çekerek alarma geçmesine neden oldu. Goya bu gelişmeler üzerine ani bir kararla seriyi kısa bir süre sonra satıştan kaldırdı. 1803 yılında kaleme alınmış saray envanterlerinden öğrenildiği üzere Goya, 80 adet baskı plakasını ve satılmamış tüm baskıları krala sunmuştu. Goya baskılarını "gülünç bir dil kullanarak önyargıyı, ikiyüzlülüğü ve dönemin diğer kötülüklerini yargılayan değişken meseleler" olarak tanımlamaktaydı. Serinin ilk 36 baskısında sevgiyi, fahişeliği, çocukların kötü biçimli hallerini, yanlış evlilikleri, açgözlülüğü, din adamlarının işledikleri günahları ve kaçakçılık gibi konuları görmekteyiz. 37 ve 42. sayfalar arasındaki baskılar aptallık temasını işliyor, 43. sayfadan sonra ise cadılar, şeytanlar, keşişler, cinler karşımıza çıkmakta. Bu baskılarla ilgili, ikisi Goya'nın elyazması olmak üzere toplam üç açıklama bulunmaktadır. Bu açıklamalar Museo del Prado, Biblioteca National ve Ayala koleksiyonunda bulunmaktadır. Bu açıklamaların her birinde Goya'nın mesajlara açıklama getirmek amacıyla dipnotlar eklediği görülür. Seri oldukça çabuk bir biçimde önce İspanya sınırları içinde, ardından da İspanya dışında bilinir hale gelmiştir. Goyatesk tarzın sembolü ve gerçeğin resmedilmesinin yeni bir şekli olarak anılmaya başlayan seri, dışavurumcu ve taze bir yol olarak XIX. Yy. sanatçıları arasında da yankı uyandırmıştır.[1]
Tezin yazarı: Mısra Öncel
Danışman: Y.Doç.Dr. Devabil Kara
Yer Bilgisi: Marmara Üniversitesi - Sosyal Bilimler Enstitüsü
Türü: Yüksek Lisans
Yılı: 2000
Sayfa Sayısı: 127
[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden alınmıştır.