Tate müzelerinin kirli sponsorluk anlaşmalarını gündeme taşımak amacıyla kurulan Liberate Tate [Tate’i Özgürleştir] kolektifi üyesi ve destekçisi yüzlerce kişi, Eylül ayı başında Tate Modern’de Maleviç’in Siyah Karesi’ni yeniden yorumladı. Liberate Tate kolektifi, Tate müzesinin petrol devi BP’den aldığı desteğin miktarını kamuya açıklamayı reddetmesi üzerine 6 Eylül’de Hidden Figures* başlıklı bir sanat performansı gerçekleştirileceğini duyurmuştu.
Fotoğraf: Martin LeSanto-Smith
Liberate Tate’in performansına katılan yüzlerce kişi, 64 metrekarelik siyah kumaşı Tate Modern’e gizlice sokarak Turbine Hall’da açtı ve havaya kaldırılan kumaşın altına girerek çeşitli figürler oluşturdu. İki saat süren performans, tüm katılımcıların Liberate Tate’in Siyah Kare’sinin altına girmesi ve 15 dakika sessiz bekleyişin ardından siyah kumaşın iki kişi tarafından yavaşça kaldırılıp, Turbine Hall boyunca sürüklenmesiyle sona erdi. Performansa konu olan Kazimir Maleviç’in Siyah Kare adlı eseri de, müzenin Malevich sergisinin bir parçası olarak Tate Modern’de sergilenmekte.
Liberate Tate sanat kolektifi, 2010 yılından bu yana, BP ve Tate müzesi arasındaki sponsorluk ilişkisini sekteye uğratmak amacıyla Tate müzesinde pek çok davetsiz performans gerçekleştiriyor. Kolektifin Hidden Figures performansı, Tate müzesinin BP ile yaptığı tartışmalı sponsorluk anlaşması hakkında bilgi vermeyi reddetmesine dramatik bir gönderme niteliği taşıyor. Tate müzesinin, BP ile yaptığı sponsorluk anlaşmasının detaylarını kamuoyundan gizlemesi üzerine UK Information Commissioner’s Office (ICO) [Birleşik Krallık Enformasyon Komisyonu] tarafından 4 Mart 2014’te verilen karar neticesinde, Etik Komitesi ve Mütevelli Heyeti sponsorlukla ilgili bütün toplantı tutanaklarını yayınlamak durumunda kalmıştı. Gelgelelim, yayınlanan tutanaklarda talep edilen bilgiden ziyade bir dizi siyah kare yer alıyordu. Tate’in tutanaklardaki siyah kareleri kaldırmayı reddetmesi, ICO delegesi tarafından da bilgi edinme kanunun ihlali olarak yorumlanmıştı.
Performans, Tate müzesinin ICO tarafından verilen karara itiraz etmesi üzerine 18 Eylül’de görülen temyiz duruşmasının hemen öncesinde gerçekleştirildi. Duruşmada Tate adına savunmada bulunan müze avukatı Richard Aydon, müzenin gizlediği sponsorluk detaylarının açıklanması halinde “protestoların şiddetleneceğinden” kaygı duyulduğunu dile getirdi.
* Figure kelimesi, hem rakam, sayı; hem de siluet, figür, şekil anlamlarına gelmektedir. Burada Hidden Figures ifadesi, hem Tate'in gizlediği "rakamlara", hem de performansta Siyah Kare'nin altında kalan bedenlerin resmettiği "figürlere" göndermede bulunuyor.
Kaynaklar:
http://liberatetate.wordpress.com/2014/09/06/giant-black-square-unveiled-in-tate-modern-as-part-of-bp-sponsorship-performance-protest/
http://liberatetate.wordpress.com/2014/09/01/tates-hidden-figures-over-bp-sponsorship-subject-of-new-liberate-tate-performance/
http://uk.blouinartinfo.com/news/story/1022153/tate-in-legal-battle-to-hide-bp-sponsorship-details
http://www.artsprofessional.co.uk/news/protests-might-intensify-over-bp-sponsorship