Bir eser yarattığınızda her şeyi belli bir açıdan görürsünüz, ama eserin kendine ait bir yaşamı vardır. Dolayısıyla o eserin algılanma şekli zamanla değişir ve gelişir; olması gereken de budur.
Tören Alayı’ndaki bu insanların kim olduğu, bana göre, zamandan münezzeh olmalı, çünkü bu sorunun cevabı şu an bulunduğumuz yerin ötesine uzanmalı.
Adım Hew Locke, sanatçıyım. Bazen heykeltıraş, bazen ressamım. Bazen fotoğrafla çalışıyorum. Edinburgh’da doğdum ve beş yaşında Guyana’ya gittim. 1960’lardı, bizim gidişimiz bağımsızlığın ilan edildiği döneme rastlamıştı. Guyana bayrağının tasarlanışına çocukken tanık oldum. Britanyalılardan Guyana hükümetine devir teslimi izlemek için gece geç saatlere kadar oturmamıza izin vermişlerdi. Bu olay üzerimde büyük etki bıraktı. Ulusların nasıl kurulduğu, milliyeti temsil etmek için hangi sembolleri seçtikleri gibi sorularla hayat boyu ilgilenmem böyle başladı. Bunun Britanya açısından da özel bir anlamı var; benim bu ülkeye yönelik yaklaşımım açısından, ülkeyi temsil etmek üzere seçilen imgeleri benimseyişimiz açısından da anlamlı. Bu ülkede ulusal kahraman mertebesine kimlerin getirileceğini de kapsıyor bu. Kimler adına heykel dikiliyor, kimlerin hiç heykeli yok?
Tören Alayı, evrensel meselelerle ilgili… Asırlara yayılan büyük olayları ve bunların bugün bizi nasıl etkilediğini ele alıyorum. Ama eser temelde tarihin yankılarından söz ediyor. Çok fazla detay var, bunu kasten yaptım. Yığınla küçük tanıklık, yığınla işaret, yığınla küçük ipucu var. Eseri, parçalarını birleştireceğiniz bir bulmaca gibi yorumlamak mümkün.
Eserin insanların baş hizasının üstüne yerleştirilmesini istemedim, insan ölçeğinde olması gerekiyordu. Ne kadar tuhaf görünseler de veya acayip masklar takmış olsalar da bu figürlerle özdeşleşmemiz gerekiyor.
Hew Locke
www.tate.org.uk
