Budizmin ölüler diyarına ilişkin tasavvurlarında her günahkâra özel bir yer ayrılmıştır: Kötü sözler sarf etmişseniz, muhafızların kızgın demirden makaslarla dilinizi kestiği bir âleme düşersiniz. Bir kuş öldürmüşseniz, kızgın gagalı kuşların kavrulan etinizi kemirdiği, dev alevlerle çevrili bir yere gidersiniz. “Naraka”da (Budizmde araf) ölüleri bekleyen tüyler ürpertici ve neredeyse “kişiye özel” akıbetler saymakla bitmez. Bu envai çeşit ölüler diyarını tasvir eden kadim metinler, Dante’nin “Inferno”su gibi, asırlar boyu sanatçıları büyülemiştir.
Hell in Japanese Art başlıklı kitap, Japonya’da 12. ve 19. yüzyıllar arasında yapılmış bu tür sanat eserlerini biraraya getiriyor. Kitaptaki illüstrasyonlarla ilgili metinlerin yazarlarından, araştırmacı Nishida Naoki’nin açıkladığına göre, Japonya’da cehennemle ilgili tasavvurlar, bugün bile, “Genşin” adıyla bilinen bir Japon keşişin ortaçağda yazdığı Günahsız Ülkede Yenidendoğuşun Esasları başlıklı metne dayanıyor. Metnin başlığında da işaret edildiği gibi (Budist teolojiye de uygun olarak) Araf ölüler için bir son değil, nitekim Genşin de yeniden doğmanın yolları konusunda tavsiyelerde bulunmuş. Genşin’in metinlerini konu alan illüstrasyonlarda kurtuluş sahneleri de betimlenmiş. Ancak resimler arasında asıl büyüleyici olanlar, cehennemin dehşetlerini konu alanlar.
“Rahipler İçin Cehennem Parşömeni”nden detay (12-13. yüzyıl).
“Sonsuz Yenidendoğuş Cehennemi”nden bir sahne, 13. yüzyıla ait bir parşömenden detay.
19. yüzyıla ait “500 Arhat [Kusursuz Kişi]” dizisinden bir resme ait detay.
“Kötülüğün Yok Edilişi”nden detay (12. yüzyıl).
“Hell in Japanese Art” kitabından sayfalar. “Cehennem ve Günahsız Ülke Resmi”nden detay (18. yüzyıl).
“Kitano Tenjin Tapınağının Resimli Efsaneleri”nden detay (13. yüzyıl sonu).
“Yatadera Tapınağı Jizo Yontusu Resimli Efsaneleri”nden (16. yüzyıl).
“Hell in Japanese Art” kitabından sayfalar.
“Hell in Japanese Art” kitabından sayfalar.
Claire Voon’un hyperallergic’te yayınlanan The Many Spheres of Hell As Seen In Japanese Art başlıklı yazısından kısaltılarak çevrilmiştir [DY]