Henri Lefebvre 20. yüzyılın en önemli Marksist teorisyenlerinden biridir. 1928’de Fransa Komünist Partisi’ne katılmış, ortodoks yapıya aykırı görüşleri nedeniyle 1950’lerin sonunda ihraç edilmiştir. Fransız Direnişi’nde yer almış, Sitüasyonist Enternasyonal’le yakınlaşmış, Mayıs 1968 isyanına destek vermiştir.
Lefebvre, geride bıraktığı 60’tan fazla kitap ve 300’ü aşkın makalede, Marksist teorinin geleneksel güzergâhlarından yola çıkarak gündelik hayat, mekânın üretimi ve kentlerdeki devrim potansiyeli gibi konularda temel referans haline gelen tezler geliştirdi. Gündelik Hayatın Eleştirisi başlıklı üçlemesini 30 yılı aşkın bir zaman diliminde kaleme aldı (1947, 1961, 1981). Üçlemenin ana fikri, temel toplumsal güçlerin işleyişini anlamak için gündelik olanın derinlemesine incelenmesi gerektiğiydi. Mekânın Üretimi’nde, mimariden şehircilik tarihine, temsilden dile kadar uzanan geniş bir alanı inceledi; kitabın temel hedefi, mekânın –ister iktidarın el koyma hamleleri olsun, ister direnişin détournement hamleleri– pratik yoluyla değişebildiğini göstermekti. Kentsel Devrim kitabı, sonradan sosyal bilimlerin harcıâlem tezleri arasına girecek bir fikrin tohumlarını attı: toplumlarımızın topyekûn bir kentleşme sürecinden geçtiği fikri. Lefebvre bu kitapta, kenti anlamak için coğrafi sınırları aşan düğümleri, bağlantıları ve ağları kavramak gerektiğini savundu; şehirlerin salt birer sermaye birikim mekânı olmadığını, kentlerde biraraya gelen bedenlerin, kuvvetlerin ve enformasyonun devrimci imkânlarının farkına varılması gerektiğini vurguladı. [DY]
Metnin kaynağı: Antonis Vradis, “Lefebvre, Henri” maddesi, The Wiley Blackwell Encyclopedia of Social Theory içinde, (ed.) B. Turner vd., Hoboken: John Wiley, 2017. DOI: 10.1002/9781118430873.
Görselin kaynağı: thecharnelhouse.org