Hafızanın Kurtları

3/1/2024 / skopbülten / Ali Kayaalp

Dia Azzawi, 1939’da Bağdat’ta dünyaya geliyor. Orta okuldayken yaptığı “Arap Şeyhi” adlı resmini çok beğenen Kral Faysal Azzawi’yi İtalya’ya göndermek istiyor, ancak 1958’de tahttan indirilip öldürülünce bu plan gerçekleşmiyor.[1] Azzawi sanatçı olmak istemesine rağmen Bağdat’ta güzel sanatlar akademisi olmadığından arkeoloji eğitimi alıyor. Sonradan Güzel Sanatlar Enstitüsü’nde Hafız el-Drubi’nin talebesi oluyor.[2] Arkeoloji eğitimi sayesinde Musul’da ve Nasıriye’deki arkeoloji müzeleriyle Bağdat’taki Irak Müzesi ve Irak Etnografi Müzesi’nde sergiler düzenliyor; bu sayede “kendi tarihine yakın olma” ve ülkenin kuzeyindeki yerel kültürü inceleme fırsatı buluyor.[3] Hem İslam sanatı ve mimarlığından hem de Mezopotamya’nın eski uygarlıklarından ilham alması bu tecrübenin sonucu. Azzawi giderek kaligrafik modernizmin önemli temsilcilerinden oluyor. 1970’lerin ortalarında İngiltere’ye yerleşiyor. Bu dönemde Filistinliler başta olmak üzere tüm ezilen uluslar için resim yapıyor. 1980’lerde ürettiği büyük boyutlu soyut resimlerinde Arap harflerine ve antik dönem kültürüne atıflar var; ayrıca kilim gibi yerel kültürü yansıtan unsurları kullanıyor.[4] Son dönemlerdeki çalışmalarında en çok, 2003’te ABD ve Britanya öncülüğünde işgal edilen ülkesi üzerine düşünüyor. 1960’larda serpilmesine çabaladığı kültürün yok edilişini izliyor. Yine de hatırlamaya çalışıyor: Iraklı olmanın ne demek olduğunu hatırlamaya çalışıyor.

 

Folklorik Mitoloji, 1966.

 

Sümeriyyat, 1968, Barjeel Sanat Koleksiyonu.

 

Kayıp Şehir, 1970, Irak Ulusal Modern Sanat Müzesi.

 

Bir Mısır Prensesinin Rüyası, 1995, Mathaf Arap Modern Sanat Müzesi.

 

 

Renkli Harfler, 1970, özel koleksiyon.

 

Daha da Zor, 2010.

 

Sabra ve Şatilla, 1982-1983, Tate.

 

 

Bir Kurt Uluyor: Şairin Belleği, 1968, Barjeel Sanat Koleksiyonu.

 



[1] Sheyma Bauli, “Epic Painting”, Ibrazhttps://www.ibraaz.org/interviews/214. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.

[2] Nada M. Shabout, Modern Arab Art: Formation of Arab Aesthetics, University of Florida Press, Gainesville, 2007, s. 121.

[3] Hans-Ulrich Olbrist, “A Conversation with Dia al-Azzawi–On Calligraphy as Inspiration, 1960s Iraq, and the US Invasion”, https://www.metmuseum.org/perspectives/videos/2023/4/dia-azzawi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2023.

[4] Neil Macfarquhar, “Mourning Iraq’s Destruction, a Native Son Creates”, The New York Timeshttps://www.nytimes.com/2019/12/31/arts/design/dia-al-azzawi-moma-ps1.html. Erişim tarihi: 26 Aralık 2023.a

kaleydoskop