Finansal Katalizör olarak Sanat: Yeni Nesil Otel Konseptleri ve Le Meridien

Bir zamanlar otel zincirleri, markalarının değerini yükseltmek istediklerinde reklamcılara başvururken, bugün küratörlerin kapısını çalıyor. Markalar, ‘yeni’ ve ‘özgün’ deneyimler tasarlayan “sanat provokatörleri”[1] aracılığıyla otellerini, bulundukları şehirlerin hem sakinleri hem de küresel misafirleri için birer toplanma alanı, kültür ve sanat platformu, yaratıcılık merkezi olarak sunuyor. Böylece, küresel otel zincirlerinin tasarımla yoğrulmuş yeni konseptleri, sanatı iyiden iyiye finansallaştırıyor. Bu zincirlerden biri de İstanbul Etiler’de bu yıl açılan Le Méridien Otel.

Le Méridien Oteller Zinciri ve Tasarım Konsepti

2005 yılında Starwoods Group tarafından satın alınan Le Méridien, Paris merkezli bir otel zinciri olarak, otellerini “çağdaş sanat ile Avrupa mirasını birlikte taşıyan, ... kültürel olarak rafine, anlamlı ve yaratıcılığa teşvik eden atmosferler” olarak tanımlıyor.[2] Bu bağlamda, 2007’de, Paris’teki modern sanat müzesi Le Palais Tokyo’yu kuran Jérôme Sans’ı küresel zincirinin küratörlüğüne atıyor ve onu teknolojiyi, yerel değerleri ve yeteneği bir araya getirebilecek; marka için yeni deneyimler tasarlayabilecek, yenilikçi önerilerde bulunabilecek yaratıcı zihinleri bulup seçmek ve onları yönlendirmekle görevlendiriyor.[3] Zaten 2007’den beri de otel zinciri, bununla ilişkili olarak LM100 Family of Cultural Innovators adını verdikleri Creative Class Group Founders üyeliğine dayanan seçkin, küresel bir yaratıcı endüstriler ağı oluşturuyor. LM100’ün sanat, mimarlık, tasarım ve mutfak alanlarından seçilmiş üyeleri arasında bugün, Le Méridien’in kültürel küratörü Jérôme Sans başta olmak üzere ressamlar Sam Samore, Joan Fontcuberta, An Xiaotong, Younès Rahmoun, Youssef Nabil ve Michael Lin; şarap uzmanı Linda Grabe; ödüllü fotoğrafçı Ralph Gibson; kahve uzmanı Andrea Illy; barista ustası Fritz Storm; üç yıldızlı şef Jean-Georges Vongerichten; Grammy ödüllü besteci Henri Scars Struck ve mobilya tasarımcısı Nick Dine bulunuyor.[4] LM100 belli periyodlarla, yeni üyeler için ilan da veriyor.

Küresel ve yerel tasarım ortaklarıyla birlikte Jérôme Sans, Le Méridien otellerinde “farklı deneyimler” yaratmak için, “görsel çağdaş sanat objelerinin ve modern mimarinin öne çıkacağı” otel lobilerinin “bulundukları şehirlerin kültürel altyapılarından da beslenerek birer “hub” yani “merkez” olarak yeniden tasarlanacağını” belirtiyor.[5] Bununla ilişkili olarak, marka için hazırladığı konseptin her bir bileşenini sanat ve tasarımla anlamlandırıyor, sanatla ve tasarımla özdeşleştiriyor:

Sanat cephesi

Otellerin ön cephelerinde değişiklik yapılarak cam cepheler boydan boya sanat eserleriyle kaplanıyor. Küratöre göre, “böylece otel misafirleri sanatın içerisinden geçerken onu tek boyutlu olarak deneyimlememiş oluyor”.[6]

Galeri ve müzelere giriş bileti olarak oda kartları: ‘unlock art’

Michael Lin, Sam Samore ve Hisham Bharoocha gibi ünlü tasarımcılara sipariş edilen, anahtar işlevi gören Le Méridien otelleri oda kartları, oda kapısını açmak dışında, otel misafirlerine, kentte yer alan ve otelin partnerleri olan modern sanat galerilerine ve müzelere de ücretsiz giriş hakkı veriyor.[7] Böylece, Le Méridien otellerinin UNLOCK ART^TM programı sayesinde, ‘çağdaş sanatın’ da kapıları aralanıyor.[8]

Sosyal etkileşim ve müzik

Sipariş yoluyla bir müzisyene beste yaptırılıyor ve bu beste otelde yirmidört saat yayınlanıyor. Küratöre göre, bu müzik yanını normalde kimsenin birbiriyle ilgilenmediği asansör gibi alanlarda sosyal bir ortam yaratıyor.[9]

Hafıza bağı olarak koku

En yaratıcı koku tasarımcıları ile çalışılarak tasarlanan özel koku ile otel misafirlerinin evi, güvenliği ve aileyi anımsaması sağlanıyor ve dünyadaki bütün Le Méridien otelleri arasında bir hafıza bağı oluşturuyor.[10]

İlk izlenim ve varış deneyimi (arrival experience)

Tescilli müşteri araştırmalarından yola çıkılarak anlaşıldığı üzere, bir otele girildiğinde geçirilen ilk on dakika o otele dair fikri oluşturuyor. Bu nedenle Le Méridien otellerinde, ilk on dakika üzerine çalışılarak görsel ve işitsel anlamda otele varış deneyimi tasarlanıyor. Check-in ve müşteri hizmetleri işlemleri boyunca misafirlerin ünlü bir tabloyu ya da benzersiz bir ses atmosferini deneyimlemesi sağlanıyor.[11] Ayrıca lobide, başvurular için geleneksel rezervasyon bankosu değil, mobilya tasarımcıları tarafından tasarlanmış lambaları ve koltuklarıyla, küçük karşılama masaları bulunuyor.

Kültür platformu ya da etkileşim zonu (interaction zone)

Etkileşim zonu, otel lobisinin uzantısında yer alıyor. “A New Perspective” etkinlik serisi ile, kentin yaratıcı kesimleri, fikir önderleri, otel misafirleri ve medyanın bir araya geleceği kültürel sohbetlere ev sahipliği yapıyor. Ayrıca bu bölümde, Le Méridien otellerinin bulunduğu kentlerin kültürlerini yansıtan büyük birer kütüphane de yer alıyor.[12] Böylece lobi, konvansiyonel lobinin ötesinde, yaratıcı insanların sohbet edeceği, fikir alışverişinde bulunacağı bir sosyal toplanma alanı olarak sunuluyor.

Kahve barı/ Latitude bar

Lobinin başka bir uzantısında da yerel tasarıma sahip kahve barı, misafirlerine sunduğu ses, koku ve perspektif ile başka bir ‘deneyimi’ destekliyor.  Burada misafirler gündüzleri yerel bir kahve evinin iç mekanını ve ‘cosy’ atmosferini, gece ise bir şarap evini deneyimliyor.[13]

Etiler Le Méridien: 'Sanat Oteli'

İstanbul, Etiler’de 2012 yılının Mayıs ayında açılan Etiler Le Méridien de, zincirdeki diğer oteller gibi sanat ve tasarım içerikli, çevreye ve sanata duyarlı bir otel olarak lanse edildi.[14]  Starwood Hotels&Resorts'un Batı ve Orta Avrupa Bölge Direktörü ve Başkan Yardımcısı Thomas Willms’ın açıklamasına göre otel “İstanbul’un ilham verici kültürel çeşitliliğe sahip atmosferini yansıtan, Türk çağdaş sanatçıların işlerinin de sunulduğu küratör destekli özel bir sanat programına sahip”.[15]

Otelin iç mekan tasarımı Sinan Kafadar, mimarisi ise Emre Arolat tarafından gerçekleştirildi. İkonik mimariye sahip 34 katlı binada Etiler'deki komşu binalardan esinlenilmiş: Yapı dikey istiflenmiş ve yükseldikçe saydam bir görünüm kazanan üç ayrı bloktan oluşuyor. Bu bloklardan ilkinin bitiminde, bahçe gibi yeşillendirilmiş geniş bir teras, havuz ve La Torre Restoran yer alıyor. İkinci dikey bloğun bitiminde, 34'üncü katta ise Boaz Bar yer alıyor. Barın terasına çıkıldığında, panoramik İstanbul manzarası misafirleri karşılıyor. “…ve bu manzara her yerde. Barda da, odada yatakta uzanırken de... Her yerde pencereler tavandan yere kadar.”[16]

İstanbul'daki otelde de önde gelen yerli ve yabancı tasarımcıların eserleri bulunuyor. Oteldeki giriş kapısından duvarlara, koltuklardan, yataklara, masalara ve bardaklara kadar her şey özel olarak tasarlanmış. Otelde Mustafa Hulusi, Haluk Akakçe, :mentalKLINIK ve Arslan Sükan’ın da işleri bulunmakta.[17]

Etiler Le Méridien’in lobisine girildiğinde ise misafirleri iki şey çarpıyor: Koku ve tasarım. Önce burnunuz, sonra gözleriniz uyarılıyor. Zira dünyanın herhangi bir şehrindeki Le Méridien'de kalan bir ziyaretçi, İstanbul'a geldiğinde de otelde aynı kokuyu hissedebiliyor. Sağda :mentalKLINIK imzalı duvarın önüne kafesli koltuklardan oluşan bir oturma grubu yerleştirilmiş. O bölge geçilince, bilindik resepsiyon bankosu yerine, alana yayılmış küçük masaların resepsiyon olarak hizmet verdiği bir alana geçiliyor. Burada ise misafirleri Haluk Akakçe'nin çalışmaları karşılıyor.[18]

Bu oteldeki kapı kartlarının tasarımı da :mentalKLINIK'e ait. Misafirler, “koleksiyon yapılacak kadar özel ... oda kartları” ile Le Méridien’in lokal partneri olan İstanbul Modern’i ücretsiz olarak gezme hakkı kazanıyor.[19]

Thomas Willms’ın açıklamalarına göre bu son değil elbette: Willms, “2014 yılına kadar Türkiye'de 3 yeni otel açarak toplam otel sayımızı 10'a çıkaracağız” diyor.[20] Onlar sanatı markalandırıyor, sanat da onları.

[1] Ayşe Arman’ın Jérôme Sans ile yaptığı röportajında Sans, işini küratörlükten öte sanat provokatörlüğü olarak tanımlıyor. Röportaj için: Ayşe Arman, ““Seksin olmadığı SANAT sanatın olmadığı SEKS yok”, http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=18814894&yazarid=12 (Erişim Tarihi: Haziran, 2012).

[18] Melis Alphan, “Yeni nesil otel”, http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/20600826.asp (Erişim Tarihi: Haziran, 2012).

[19] Arlan Batur, “Le Meridien’i İstanbul’da da açtı, Anadolu’ya yayılacak”, http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/20729949.asp (Erişim Tarihi: Haziran, 2012).

[20] A.g.e.