“Bildiğimiz dünyanın sonu gelmişti.
"Son derece öldürücü bir kuş gribi türü, sonunda kuşlardan insanlara geçmeyi başarmış veya belki teröristler tarafından kasıtlı olarak yayılmıştı. Günümüzün yüksek yoğunluklu şehirleri ve kıtalar arası hava ulaşımı sayesinde korkunç bir hızla yayılan salgın, bir aşı geliştirilemeden, hatta karantina bölgeleri bile oluşturulamadan dünya nüfusunun büyük kısmını yok etmişti.
"Ya da belki Hindistan ve Pakistan arasındaki gerilim kopma noktasına gelmiş ve aralarındaki sınır anlaşmazlığı çığrından çıkarak nükleer silahların kullanılmasına kadar varmıştı. Savaş başlıklarının yaydığı kendine has elektromanyetik titreşimler, Çin’in savunma sistemleri tarafından tespit edilmiş ve ülkenin ABD’ye karşı önleyici füzeler göndermesine yol açmıştı. Amerika’yla müttefikleri Avrupa ve İsrail hızla misilleme yapmışlardı. Dünyanın her yanında büyük şehirler radyoaktif bulutların gölgesiyle kararmıştı. Atmosfere inanılmaz miktarda toz ve kül karışmış ve dünyaya ulaşan güneş ışığını azaltarak onlarca yıl sürecek bir nükleer kışa neden olmuştu. Tarım bitmiş ve küresel bir kıtlık başlamıştı.
"Ya da belki insanların ellerinin kollarının bağlandığı bir şey yaşanmıştı. Mesela hepi topu bin metre boyundaki bir meteor dünyaya çarpmış ve atmosferin bileşimini ölümcül derecede değiştirmişti. Meteorun çarptığı noktanın yüz kilometre civarında yaşayan insanlar, bir sıcaklık ve basınç dalgasıyla yok olmuştu ve kalanların fazla zamanı yoktu. Meteor nereye düşmüş olursa olsun, kaldırdığı toz ve bir ısı dalgasının yol açtığı yangınların yarattığı duman rüzgârla yayılmış, gezegeni kaplamıştı…”
Gelişmiş teknolojik bir uygarlığı sıfırdan yeniden kurmanız gerekse ne yapardınız? Uygarlık yarın çökse, örneğin korkunç bir hızla yayılan salgın bir hastalık ya da bir meteor çarpması veya nükleer savaş sonrasında bildiğiniz dünyanın sonu gelse… Kıyamet sonrası bir dünyayı anlatan sayısız roman ve film, kıt kaynaklar için verilen şiddetli bir savaş ortamı resmeder genelde. Lewis Dartnell daha iyimser bir yaklaşımla farklı bir kıyamet sonrası dünya senaryosuna odaklanıyor: Hayatta kalan grupların derhal kendilerine yetmek zorunda kalmayacağı, el altındaki kaynakların ilk anda sınırsız gibi göründüğü ancak bir noktada her şeye yeniden başlamanın kaçınılmaz olduğu bir dünya.
Peki, her bilgi türünün belirli insanların uzmanlığı haline geldiği, insanların temel bilgilerden kopmuş olduğu bir çağda her şeye sıfırdan başlamak için ne tür beceri ve bilgilere ihtiyaç olurdu? Dartnell, hayatta kalanların karşılaşacağı en temel sorunu, yani bilginin insanlığın geneline dağılmış olmasını, temel alarak bir yeniden başlama kılavuzu öneriyor. Bu öyle bir kılavuz ki tarih boyunca katedilen dolambaçlı yollara bir kez daha sapmadan kilit öneme sahip teknolojilerle hızlı bir sıçrama yapılabilsin.
Olmazsa olmaz pratik bilgilerinden başlayarak barınak, yiyecek, tarım, yakıt, ilaç, enerji, kimya, tıp, ulaşım, iletişim, sanayi, zaman ve yer tayini gibi hayati önemde pek çok alana ait temel bilgileri tek bir kitapta toplayan Uygarlığı Yeniden Nasıl Kurarız?, korkunç bir felaket darbesinde bile uygarlık ışığının sönmemesi umuduyla, merak, sorgulama ve keşfetme arzusunu ateşlemeyi amaçlıyor.
Lewis Dartnell, Uygarlığı Yeniden Nasıl Kurarız?, çev. Özgür Birsan (İstanbul: KÜY, 2016)
press.ku.edu.tr