Şili’nin kültür tarihi, Pinochet darbesinden sonra sıfır noktasından yeniden yazıldı. Cuntanın toplumsal belleği temizleme çabasının hedefinde bütün ilerici edebiyat, sanat ve siyaset yayınları bulunuyordu. Sol yazılı ve görsel kültürün bastırılması, Ortaçağ’ın hezeyanlarla örülü şeytanlaştırma ayinlerine benzer bazı sembolik uygulamalarla kamuya açık biçimde gerçekleşiyordu. Bunların en çok akılda kalanları, 1930’ların faşist rejimlerinin de başvurduğu kitap yakma uygulamalarıdır. Tanklar ve zırhlı araçlarla gezen, makineli tüfeklerle donanmış askerler Santiago’nun mahallelerini dolaşarak evlere giriyor, arama sonucunda sakıncalı buldukları kitapları yığınlar halinde camlardan atıyor, sonra da toplayıp ateşe veriyorlardı…
Pinochet cuntasının bu şekilde ‘cezalandırdığı’ kitaplar arasında bir tanesi, hâlâ güncelliğini koruyan bir konuyu, popüler kültür emperyalizmini incelediği için ayrı bir önem taşıyor. Para leer al Pato Donald: Comunicación de Masa y Colonialismo (Donald Amca’yı Nasıl Okumalı: Kitlesel İletişim ve Sömürgecilik) adlı bu kitap, Ariel Dorfman ve Armand Mattelart tarafından kaleme alınmış ve Ediciones Universitarias de Valparaiso tarafından yayınlanmıştı. Her ikisi de sosyal bilimci olan Şilili Dorfman ve Belçikalı Mattelart, Allende’nin sosyalist hükümetini destekliyorlardı; hatta Dorfman, Allende’nin kültür danışmanları arasındaydı.
Dorfman ve Mattelart’ın birlikte kaleme aldıkları Para leer al Pato Donald, Disney çizgi romanlarının taşıdığı belirgin ideolojik içeriği bütün çıplaklığıyla gözler önüne sermekteydi. Amerikan emperyalizmini sadece çizgi romanlarda teşhis etmekle kalmıyor, bizzat Şili’deki mevcudiyetini ve bu yayınlar aracılığıyla erişmek istediği siyasi hedefleri de masaya yatırıyordu…
İÇİNDEKİLER:
Şili’de Sosyalizmin Bastırılışı
Cunta Rejimi ve Sol Kültürün Ezilmesi
ABD’nin Propaganda Ajanı Olarak Walt Disney
Disney Âleminin Kapitalist Ütopyası
Vakvak, Defol!