20. yüzyılın ikinci yarısının en önemli bestecilerinden biri olarak kabul edilen Morton Feldman’ın bu derlemede biraraya getirilen yazılarıyla, hem bestecinin sıradışı müzik ve sanat anlayışının seyrini takip ediyoruz, hem de New York sanat camiasının bir dönemine tanık oluyoruz. Morton Feldman’ın John Cage, Earle Brown, Christian Wolff gibi bestecilerin yanı sıra Philip Guston, Robert Rauschenberg, Mark Rothko, Jackson Pollock, Franz Kline, Willem de Kooning gibi bir dönemin başta gelen New Yorklu ressamlarıyla, şair Frank O’Hara’yla ve daha pek çok isimle kurduğu dostlukların ayrıntılarını ve müziğine katkılarını ilk ağızdan dinliyoruz.
Karlheinz Stockhausen, bir sohbetimizde şöyle demişti: “Biliyorsun Morty, cennette değil dünyada yaşıyoruz.” Masaya vurmaya başlayıp devam etti: “Ses ya buradadır − ya burada − ya da burada.” Bana hakikati gösterdiğinden çok emindi. Yani o vuruşun ve ona dair seslerin olası yerleştirmesinin, bestecinin gerçekçi olarak tutunabileceği tek şey olduğunu. Konuyu bu kadar küçük bir alana indirgemiş olması, Zaman’ın istediği gibi idare edebileceği ve hatta taksim edebileceği bir şey olduğunu düşünmesine neden olmuştu.
Açıkçası Zaman’a bu şekilde yaklaşılması canımı sıkıyor. Ben bir saatçi değilim. Zaman’ın yapılandırılmamış varlığını anlamakla ilgileniyorum. Yani bu vahşi yaratığın ormanda nasıl yaşadığını merak ediyorum − hayvanat bahçesinde değil. Zaman’ın pençelerimizi −zihnimizi, hayal gücümüzü− üzerine atmamızdan önceki varlığıyla ilgileniyorum.
Sekizinci Cadde’ye Selamlar: Morton Feldman’ın Yazıları, çev. Duygu Dölek (Lemis Kitap 2017)