"Behiç Ak, türlü türlü halleriyle insanlık durumunu hicveden karikatürün ötesine geçer. Çünkü aslında o, derinden derine bir dönemi, çağı sorunsallaştırır. Sıradan insanların, çocukların davranışlarında ve sözlerinde, kentin kültürel ve siyasal aktüalitesinde dışa vuran ve pek de kimsenin kaydetmediği tarihsel izleri, zamansallığı keşfeder. Geçici ve uçucu olan fragmanlarda sürekli ve sonsuz olanın şifrelerini bulup çıkarır. Ve bu bakımdan bize 19.yüzyılın büyük sanatçısı Daumier’yi hatırlatır. Daumier, Paris’te modernlik döneminin uyanışını gözlemler. Behiç Ak ise, iki yüz yıl kadar sonra, İstanbul’da modernliğin parçalanışını ve çağdaşlığın doğuşunu araştırır. İkisi de metropol hayatının değer verilmeyen atıklarının arkeolojisini yapar. Bu iş tam bir kent bağımlısı olmayı gerektirir. İnsanın çevresini takıntılı bir merakla durmadan izlemesini, okumasını gerektirir. En olmadık şeyler arasındaki gizemli bağlantıları hayal edebilmeyi gerektirir. Hakikat düşkünlüğü gerektirir. Tabii hepsinden önce de politik bir yaradılışa sahip olmayı gerektirir. Çünkü sonuçta mesele, artık bedenlerimize kadar sinmiş olan mikro-iktidarların, kim olduğumuzu tasarlayan biyopolitikanın sökülmesidir. Çağdaş iletişimin yaydığı riyanın ve mitomaninin teşhiridir. Özgürlük hissindeki baskının, barış istemindeki savaşın, ‘insan hakları’ndaki haksızlığın, arzularımızdaki zorunluluğun farkına varılmasıdır.
Behiç Ak’ın tiyatrosunu, öykülerini, çocuk kitaplarını ve Sansür belgeselini kuran da aynı enerjidir. Şehir Hatları vapurlarının kurtarılabilmesini başaran da… Sonuçta Behiç Ak bize varolmak için herkesin birbiriyle didiştiği, “kim kime dum duma” sürüp giden bir evrende özerk olarak yaşanabileceğini gösterir. Sanatın ve hayatın nasıl direnmek anlamına geldiğini öğretir."
Ali Artun
Otuz yılı aşkın süredir çalışmalarını tiyatro, karikatür, çocuk kitapları, roman, belgesel sinema gibi farklı alanlarda sürdüren Behiç Ak, ilk defa çalışmalarından derlediği bir koleksiyonu bir arada sergiliyor. Sergi, Türkiye gibi çalkantılı bir toplumda, farklı alanlardaki çalışmalarını tutarlı bir anlayışla kesintisiz sürdüren sanatçının yolculuğunu yansıtması açısından da ilk olma özelliği taşıyor.
Sergide, Behiç Ak’ın değişik ülke ve şehirlerde sergilenmiş oyunlarından lobi fotoğrafları, afişler, otuz yıl boyunca Cumhuriyet gazetesine her gün çizdiği karikatürlerinden örnekler, öykülerini yazıp resimlediği çocuk kitaplarından alıntı ve resimler yer alıyor. Ayrıca, Behiç Ak’ın 1994’te çektiği “Türk Sinemasında Sansürün Tarihi - Siyahperde” adlı ilginç belgeseli ve bazı oyunlarının video kayıtlarını da sergi kapsamında izlemek mümkün.
“Yazmaya Çizmeye Devam” adlı sergi, Beyoğlu, Karşı Sanat Çalışmaları salonlarında 22 Kasım-14 Aralık 2012 tarihlerinde, pazar hariç her gün 11:00-19:00 saatleri arasında ziyarete açık olacak.
Karşı Sanat Çalışmaları
Adres: Gazeteci Erol Dernek Sokak, Hanif Han No: 11/4 Beyoğlu, İstanbul
Tel: 90 (212) 245 71 53-54
Behiç Ak
Karikatürist, çocuk kitapları, oyun ve öykü yazarı, belgesel film yönetmeni
Behiç Ak, Samsun’da doğdu. İlkokulu İstanbul’da bitirdi. Yıldız Üniversitesi ve İTÜ’de mimarlık öğrenimi gördü.
1982’den beri Cumhuriyet Gazetesi’nde “Kim Kime Dum Duma” adlı çizgi bandı çiziyor. Karikatürleri Türkiye’nin birçok kentinin yanı sıra Hollanda, Almanya ve İsviçre’de sergilendi.
Tiyatro oyunları, İstanbul, Eskişehir, Kocaeli, Ankara, Bursa, Mersin şehir tiyatrolarında; Ankara, İzmir, Sivas, İstanbul devlet tiyatrolarında; Aksanat Prodüksiyon Tiyatrosu, Ankara Sanat Tiyatrosu, Dostlar Tiyatrosu, Tiyatro Karnaval gibi topluluklar tarafından sahnelendi. “Fay Hattı” adlı oyunu, Petros Markaris’in çevirisiyle, Güney Kıbrıs Devlet Tiyatrosu ve Atina’da Neos Kosmos Tiyatrosu tarafından Yunanca olarak; ayrıca Stuttgart’ta Tri Buhne Tiyatrosu tarafından Thomas Balkhenov’un çevirisiyle Almanca olarak sahnelendi. Aynı oyun, Anadolu Toneel Group tarafından Belçika’da Anvers’te sahnelendi. “Ayrılık” adlı oyunu Münih’te sahneye kondu. Oyunları Hırvatça, Gürcüce, Farsça gibi farklı dillere de çevrildi.
Günışığı Kitaplığı, Can Çocuk, Yapı Kredi Yayınları ve ODTÜ Yayınları tarafından yayımlanan çocuk kitapları, Japonya, Kore, Almanya ve Çin gibi ülkelerde de yayımlanıyor. Bazı çocuk kitaplarının ilk baskıları Japonya’da yapıldı; Japonya’nın Gakken, Fukiankan Shoten, Kagyuşa gibi önemli yayınevleri kitaplarını yayımladı. Türkçe-Almanca, Almanca-İngilizce, Almanca-Rusça hazırlanan iki dilli kitapları, Almanya’da Anadolu Verlag tarafından yayımlandı.
1994’te çektiği “Türk Sinemasında Sansürün Tarihi - Siyahperde” adlı belgesel film çalışması aynı yıl Ankara Film Festivali’nde “En İyi Belgesel Film” Ödülü’nü ve Kültür Bakanlığı Özel Ödülü’nü kazanan Behiç Ak 2012’de, karikatürleri, yazıları, oyunları, çevre ve mimarlık konularındaki tutarlı duruşuyla TMMOB Mimarlar Odası Mimarlığa Katkı Başarı Ödülü’ne değer görüldü.
1991 ve 1996’da Gazeteciler Cemiyeti Karikatür Ödülü’ne iki kez; “Bina” ile 1993 Kültür Bakanlığı Özel Ödülü’ne; “Ayrılık” ile 1996’da, “Tek Kişilik Şehir” ile de 2003’te Afife Jale Ödülleri “En İyi Oyun Yazarı” Cevat Fehmi Başkut Özel Ödülü’ne iki kez; yine “Tek Kişilik Şehir” ile 2004 Ankara Sanat Kurumu “En İyi Oyun Yazarı” Ödülü’ne; “İki Çarpı İki” ile 2010’da X. Lions Tiyatro Ödülleri “En İyi Yazar” Ödülü’ne değer görüldü.