Bauhaus düşüncesi, bir stilin, bir eğitim hareketinin ötesinde, 1850’lerden beri Avrupa’da yürürlükte olan kültürel, ekonomik ve toplumsal bir modernleşme programını ifade eder. “Yeni” bir hayatın tasarlanabileceği inancını temsil eder. Almanya’nın kültürel nüfuz politikaları bağlamında, son Osmanlı yönetimlerinin ama özellikle de Cumhuriyet’in kurucu kadrolarının modernleşme girişimlerinde etkili olur. Sanayileşme atılımı ile sanatın birleştirilmesine yönelik kültürel politikaların ve eğitim reformlarının yapılandırılmasında Bauhaus akılcılığının katkısı önemlidir. Gazi Terbiye Enstitüsü, Köy Enstitüleri; sanat, sanayi ve meslek okulları; İstanbul Teknik Üniversitesi ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi gibi mühendislik-mimarlık okulları; güzel sanat ve uygulamalı sanat akademileri hep Bauhausçu ilkeleri benimserler ve bunlara göre yetişmiş kadrolar tarafından kurulurlar. Günümüzde Türkiye’de çağdaş eğitimin örgütlenmesi ve tasarım kültürünün hızla yükselmesi hâlâ Bauhaus’un izlerini taşır.
Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı, bugünkü Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin çekirdeğini oluşturan ve 1957 yılında Alman ve Türk Bauhausçular tarafından kurulan Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu’nun 50. kuruluş yıldönümü dolayısıyla düzenlenen “Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus” Sempozyumu’na sunulan bildirileri kapsamaktadır.
Bauhaus: Modernleşmenin Tasarımı. Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus, (der.) Esra Aliçavuşoğlu ve Ali Artun (İstanbul: İletişim Yayınları sanathayat dizisi, 4. baskı Ocak 2017)
İÇİNDEKİLER:
ÖNSÖZ / “Türkiye’de Mimarlık, Sanat, Tasarım Eğitimi ve Bauhaus”, Ali Artun
“Bauhaus ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi”, Nazan Erkmen
SUNUŞ / “Bauhaus Geleneği ve Günümüz Sanatına Yansımaları”, Esra Aliçavuşoğlu
“Deutscher Werkbund ve Osmanlı İmparatorluğu: Birinci Dünya Savaşı Öncesinde Tasarım Reformu, Ekonomi Politikası ve Dış Politika”, John Maciuika
“The Deutscher Werkbund and the Ottoman Empire: Design Reform, Economic Policy, and Foreign Policy before the First World War”, John Maciuika
“Bauhaus’un Zamanı ve Yeri”, İhsan Bilgin
“Mimarın Özgürlüğü”, Emel Aközer
“Soyut Düşünme ve Yaparak Öğrenme: Temel Tasarım Eğitiminin Amerika’daki Başlangıçları”, Mine Özkar
“20. Yüzyılın İlk Yarısında Bauhaus Fikirlerinin Amerika Kıtasındaki Yolculuğu”, Derya Yorgancıoğlu
“Bauhaus’un Alman Tasarım Kültürüne Etkileri”, Ümit Celbiş
“Geometrik Modernlik: Bauhaus Enternasyonali ve Türkiye’de Sanat”, Ali Artun
“Bauhaus ve Söylemleştirilen İç Mekân Anlayışı: Yeni Yaşam, Yeni Dekorasyon, Yeni Mobilya”, Zeynep Yasa Yaman
“Cumhuriyet İdeolojisi ve Estetik Modernizm: Baltacıoğlu, Yeni Zamanlar ve Bauhaus”, Duygu Köksal
“Yeni Adam, Baltacıoğlu ve Sanat”, Kaya Özsezgin
“Gazi Eğitim Enstitüsü Resim-İş Bölümü ve Bauhaus (Yeni İnsanın Tasarımı - Yeni Bir Toplumun Tasarımı)”, Hasan Pekmezci
“Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu Eğitim İlkelerinin ve Çalışma Yöntemlerinin Uygulanmasında Alman Bauhaus ve Werkkunstschule Adlı Okulların Etkinlikleri”, Mustafa Aslıer
“Bauhaus, Schneck ve Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Okulu (DTGSO)”, Bircan Ak
“Bauhaus Güncellemesi”, Erol Eti
“İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Reform Çalışmaları Kapsamında Yer Alan Temel Sanat Eğitim Dersi ve Uygulandığı On Yıllık Süre (1970-1981) Üzerine”, Ali Teoman Germaner (ALOŞ)
“İTÜ Mimarlık Fakültesi’nin Kuruluş Yılları: Holzmeister, Bonatz, Diğerleri ve Mimarlık Eğitiminin Örgütlenmesinde Orta Avrupalı İzler”, Belkıs Uluoğlu
“ODTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü’nde 1956-1980 Yılları Arası Eğitim Sistemi”, Y. Yeşim Uysal
“İçimizdeki Bauhaus: İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Eğitim Programları”, Tevfik Balcıoğlu
“Tekstil Sanatları Eğitiminde Bauhaus’un İzleri Üzerine”, Günay (Aykaç) Atalayer
“Bauhaus’un Fotoğraf Sanatına Etkisi”, Barbaros Gürsel
“Cumhuriyet’ten 1970’li Yıllara Kadar Öğretmen Okullarındaki Sanat Eğitiminde Bauhaus Benzeri Uygulamalar”, Şerife Atlıhan
“Tasarımda Referans Olarak Gündelik Yaşam: Cincinnati Üniversitesi Örneği”, İnci Deniz Ilgın
“El Sanatları, Tasarım ve Bauhaus İlişkisi Kapsamında Karşılaştırmalı Olarak Türkiye, Japonya, Almanya”, Güngör Güner
“Nesne, Anlam, Mimarlık: Bugünden Bauhaus’a”, Gülsüm Baydar Nalbantoğlu
“Bauhaus ve Avangard Piyasa”, Emre Zeytinoğlu
“Tasarımın Stratejik İletişimdeki Rolü”, Gökçe Dervişoğlu
“Tatbikî Güzel Sanatlar Okullarının Doğuş Sebepleri ve Fonksiyonları”, Ahmet Sait Yada
iletisim.com.tr