Meret Oppenheim, Déjeuner en fourrure (Kürklü Kahvaltı), 1935
Marcel Duchamp'ın, sanatçıyı, sanat eserini ve seyirci konumunu değiştirdiği günden beri, günlük kullanım ve seri üretim nesneleri sınırsız müdahalelere uğrayarak izleyici karşısına çıkmaktadır. Duchamp sonrasında sanat nesnesi konumuna yükseltilen nesneler Man Ray ile birlikte, "dönüşüme uğramış nesne", yani "object transformed" halini almış, bu dönüşümler Dada sonrasındaki pek çok akım içinde örneklerini vermeye devam etmiştir. Dönüşüme uğramış nesnenin, kapsayanı olan hazır yapımdan ayrıldığı noktalara dikkat çekmek istediğimiz bu araştırmada, hazır yapım ve dönüşüme uğramış nesnenin ortaya çıkışına değinilmiş, taşıdıkları ironi ve gösterdikleri diğer farklılıklar nedeniyle dönüşüme uğramış nesneler, hazır yapım'lardan ayrı olarak değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme yapılırken dönüşüme uğramış nesnelerin sanat üretimi içindeki uygulamalarına yer verilerek, günümüz sanatının da içinde bulunduğu geniş bir zaman dilimi kronolojik olarak incelenmiştir. Bugün bir çeşit hazır yapım olarak kabul ettiğimiz dönüşüme uğramış nesneler, izleyiciyle kurdukları ilginç diyalog yüzünden hazır yapımlar içinde farklı bir yere sahiptirler. Felsefenin ve sanatın kesişme noktasına geldiği günümüzde, dönüşüme uğramış nesneler, duyularımıza yaptıkları sarsıcı göndermeler ile, günümüz sanatının bir parçası olmaya devam etmektedir.[1]
Yazar: Aynur Gürlemez
Danışman: Doç.Dr. Uşun Tükel
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Anabilim Dalı
Türü: Yüksek Lisans
Yılı: 2003
[1] Bu metin, tezin Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde yayınlanan özetinden alınmıştır.