/ Sanat-Özgürlük / Sokakları Geri Al

 

 

Reclaim the Streets/Sokakları Geri Al, Londra’da kurulmuş, parti ile protestoyu birleştiren eylem taktikleri sonradan tüm dünyaya yayılmış bir gruptur. Britanya’da yol inşaatlarına direnen hareketlerden devşirdikleri doğrudan eylemlerle, rave karşı-kültürünün karnavalesk özelliklerini birleştiren Sokakları Geri Al hareketi, 1990’ların sonlarındaki küresel anti-kapitalist hareketlerde de etkili olmuştur.

Sokakları Geri Al için, sokaklar otomobillerin ve ticaretin kuşatmasından kurtarılıp herkesin kullanacağı gerçek anlamda kamusal alanlara dönüştürülmesi gereken müştereklerdi. Hareketin en bilinen eylemleri, hem otomobil kültürüne karşı bir protesto işlevi gören, hem de kâr güdüsü karşısında insanlara, ekonomi karşısında ekolojiye öncelik veren bir sistemde kent sokaklarının neye benzeyebileceğini gösteren sokak partileridir.

Hareketin düzenlediği ilk sokak partisi, Mayıs 1995’te Londra’nın kuzeyinde gerçekleşti. Rave kültürüne ait taktikler kullanılarak, partinin yapılacağı yer son âna kadar gizli tutuldu; polisin toplanmasına fırsat vermeden, katılımcılar kamusal bir buluşma alanından alınıp metroyla parti alanına götürüldü.

 

 

 

Eylem, iki otomobilin çarpışmasıyla başladı. Sürücüler, teatral bir edayla öfke içinde arabalarından çıkıp çekiçlerle birbirlerinin arabasını tahrip etmeye koyuldular. Bu arada, metro istasyonundan çıkan 500 kişi, çarpışmış arabalar yüzünden trafiğin durmuş olduğu sokağa girdi ve partiyi başlatarak dans ettiler, ücretsiz yiyecekleri paylaştılar, yeni insanlarla tanıştılar.

1995-1998 yılları arasında, sokak partileri hem daha karmaşık hem de daha büyük ölçekli hale geldi. Yola tonlarca kum yığarak kum havuzu oluşturmak, sokak ortasına yapı iskelesi kurmak gibi yaratıcı taktikler kullanıldı. Bu “zekice” barikatlar, yolları bloke ederek arabaların geçişini engelliyor, yolu yayalara açıyordu.

1996 yılının yaz aylarında, 8000 kişi bir otoyolu işgal etti, aralarında çemberli etekler giymiş karnaval figürleri geziniyordu. Ama eteklerinin altında delici çekiçler gizlenmişti ve asfaltı yararak açtıkları çukurlara fidanlar ekiyorlardı. Olay, o yıllarda daha yeni gelişen internet ağlarında dolaşıma girerek efsaneye dönüştü. Aynı sıralarda grev yapmakta olan Liverpool’lu dok işçileri de Sokakları Geri Al grubuna destek verdi.

 

 

 

Sokakları Geri Al sloganı kısa sürede Britanya’nın ve Batı dünyasının dört bir yanına yayıldı. Mayıs 1998’de, G8 zirvesine denk gelen günlerde 70 kentte küresel bir sokak partisi gerçekleşti. Bir yıl sonra, 18 Haziran günü, Sokakları Geri Al hareketi ile People’s Global Action/Küresel Halk Eylemi ağının koordine ettiği, Nijerya’dan Uruguay’a, Seoul’den Melbourne’e dünyanın dört bir yanında finans merkezlerini işgal eden “Kapitalizm Karşıtı Karnaval” gerçekleşti. Bundan altı ay sonra, Seattle’da kitlelerin katıldığı karnavalesk bir sokak gösterisi DTÖ toplantısını engelledi. İlerleyen yıllarda bu olayın [Seattle Savaşı], küreselleşme karşıtı hareketin doğuşunu kutlayan bir parti olduğu görülecekti.

Reclaim the Streets

Sokakları Geri Al, sanat/özgürlük, kültürel aktivizm