Moda Markası H&M, Graffiti Sanatçısına Karşı: “Vandalizmin Telif Hakkı Olmaz”

16/3/2018 / skopbülten

 

 

H&M, yeni reklam kampanyasında graffiti sanatçısı Jason “Revok” Williams’a ait bir eseri izinsiz kullandı. Markanın yeni spor giysileri için Brooklyn’de bir hentbol sahasında çektiği tanıtım filmi, Williams’a ait bir graffitinin yakın plan görüntülerini içeriyor. Eserinin ve isminin izleyenler tarafından H&M markasıyla özdeşleştirileceğini düşünen Williams, moda şirketine ihtarname göndererek, telif hakkı ihlali sebebiyle eserinin tanıtım filmlerinden çıkarılmasını talep etti. 

Ancak moda şirketi sanatçının talebine saygı göstermek yerine, şaşırtıcı bir davayla cevap verdi. Dava dilekçesinde, sözü edilen graffitinin “suç oluşturan bir fiil”in ürünü olduğu, yani “vandalizme” denk düştüğü, dolayısıyla telif hakkının söz konusu olamayacağı belirtiliyor. Bunun üzerine sokak sanatçıları H&M’in dünya çapında boykot edilmesi için kampanya başlattılar.

“Revok” Williams daha önce de İtalyan moda markası Roberto Cavalli’ye telif hakkı ihlali davası açmıştı. Cavalli, Revok’un “Reyes” ve “Steel” adlı sanatçılarla birlikte yaptığı bir duvar resmini ürünlerinde kopyalayıp üzerine markanın imzasını işlemişti.

 

 

 

Kimileri, kamusal alanlarda çalışan sokak sanatçılarının eserlerini “telif hakkı”yla sahiplenmesini doğru bulmasa da, sanatçıların buradaki asıl dertleri, eserlerinin lüks markaların kâr arayışına alet edilmesini önlemek. Cavalli’ye karşı açılan davada dendiği gibi: “Graffiti sanatçıları için aslolan ‘sokaktaki itibar’larıdır; bu itibara, Cavalli’nin baş temsilcilerinden olduğu lüks ve modayla ilişkilendirilmekten daha fazla zarar verecek hiçbir şey olamaz.” [EG-CK]

 

https://www.hollywoodreporter.com/thr-esq/official-suing-graffiti-is-fashionable-728198

https://hypebeast.com/2018/3/hm-revok-copyright-infringement-case

sanatın özerkliği, sokak sanatı