ABD Adalet Bakanlığı’nın 2009’da yayınladığı muhtıra. CIA’in, üst düzey El Kaide üyelerini sorgularken kullanılacak ayrıntılı tekniklerle ilgili 2002’de Bakanlığa sunduğu öneri
İşkencenin herhangi bir türü söz konusu olduğunda tasarımdan söz etmek kulağa tuhaf gelebilir, ama ben tam da bunu yapmak istiyorum. İşkence, her durumda tasarlanmış birtakım nesnelerin varlığını gerektirmeyebilir –gerçi, bunu gerektirdiği durumlar da vardır– ama hukuka uygunluk görüntüsü altında işlemek zorunda olan kurumların işkence uygulayabilmesi için, işkence ‘koreografisinin’ tasarlanması gerekir. İşkencenin tasarımı, mimarlık belgelerinden (ki bunlara çoğunlukla “tasarım” deriz) çok da farklı olmayan belgelerde en ince ayrıntılarına kadar temsil edilir, yukardaki grafiklerde de bunu görmek mümkün.
İşkence tasarımcılarının, insan bedenini başka tasarımcılardan (mesela mimarlardan) çok daha iyi tanıdıklarını görmek ilginçtir, zira onlar, işkence edilen beden üzerinde tam istedikleri amaçlara ulaşmalarını sağlayacak etkileri yaratacak koreografiler icat edebilmektedirler. Bu amaç genellikle, işkence edilen beden üzerinde delil teşkil edebilecek şiddet izi bırakmaksızın bilgi almaktan ibarettir. Vücut kramplarının mimari açıdan nasıl tanımlanabileceğini ve zamansal olarak nasıl belirleneceğini gösteren yukardaki grafikler, bu varsayımımızı doğrular nitelikte: bedenle ilgili, genelde mimarların sergilediğinden çok daha derin bir bilginin ipuçları var bunlarda; üstelik mimarlar da, tasarladıkları binalar aracılığıyla bedenler üzerinde –farklı ölçüde olmakla birlikte– tam olarak aynı gücü kullanmaktadırlar. Grafiklerde gösterilen işkence yöntemlerinin tümünde, fiziksel şiddetin yanı sıra, işkence edilen bedeni kapatma, aşağılama, yorma ve korkutma yoluyla travmaya uğratmak ve terörize etmek istendiği açıktır – bu işkencelerin genelde “terörizm”le savaş adı altında yapıldığını da unutmamak gerek. Travmanın hususiyeti, kullanılan şiddetin oranında (dolayısıyla etkinliğinde) ve baskıcı kurumlar ile yurttaşlar arasındaki örtük anlaşmayı koruyan, gözlerden uzaklıkta yatar.
Léopold Lambert’in “Cruel Designs: The Designed Choreography of Torture” başlıklı yazısından alınmıştır.