Fotomontajın Öncülerinden John Heartfield’in Politik Kapak Tasarımları

Walter Benjamin “Üretici Olarak Yazar” adlı denemesinde, bir eserin devrimci niteliğini saptayabilmek için “‘zamanının toplumsal ilişkileri karşısındaki konumu’ndan önce ‘onların içerisindeki konumu’nu” sorgulamak gerektiğini savunur. Bir eseri devrimci yapan, muhalif tutumundan ve sergilediği solcu eğilimlerden çok, tekniğidir. Benjamin, fotomontaj tekniğiyle basın-yayın aygıtının devrimci potansiyelini açığa çıkardığını düşündüğü Dadacı John Heartfield hakkında şöyle der:    

Dadaizmin devrimci gücü, sanatı otantikliği açısından sınamasındaydı. Biletler, makaralar, izmaritler resimsel öğelerle karıştırılıp natürmort yapılıyor, etrafına da birer çerçeve geçiriliyordu. Bu şekilde insanlara şöyle deniyordu: Bakın, çerçeveniz zamanı parçalıyor. Günlük hayatın otantik en küçük parçası, bir resimden daha çok şey anlatır. Tıpkı bir katilin sayfadaki kanlı parmak izinin, o sayfada yazılı olanlardan daha çok şey anlattığı gibi. Bu devrimci içeriğin büyük bir kısmı fotomontaja geçmiştir. Tekniğiyle kitap kapağını politik bir araç haline dönüştürmüş olan John Heartfield’in çalışmalarını düşünmemiz yeter.[1]

Heartfield, nam-ı diğer “Montajcı Dada”, en çok 1924-1933 yılları arasında Berlin’de çıkan Resimli İşçi Gazetesi'nde (Die Arbeiter-Illustrierte-Zeitung/AIZ) yayınlanan fotomontajlarıyla bilinir. Daha az bilinen çalışmaları ise, ağabeyi Wieland Herzfelde tarafından kurulan ve 1916-1947 yılları arasında faaliyet gösteren solcu yayınevi Malik-Verlag için tasarladığı kitap kapaklarıdır.

Malik-Verlag, 1920 yılından itibaren, aralarında Upton Sinclair, John Dos Passos ve Maksim Gorki gibi son derece önemli yazarların eserlerinin de bulunduğu bir dizi sosyalist ve komünist roman yayınladı. Bu romanların çoğunun kapağı John Heartfield tarafından tasarlanmıştır. Aşağıda Heartfield’in tasarladığı kapaklardan bir seçki sunuyoruz. [EG / AB]

John Dos Passos, Drei Soldaten (Üç Asker), 1922      F. Slang, Panzerkreuzer Potemkin (Potemkin Zırhlısı), 1926

Maksim Gorki, In der Steppe (Bozkırda), 1930         Gorki, Der 9. Januar (9 Ocak), 1926  

       Ernst Ottwalt, Ruhe und Ordnung (Sulh ve Düzen)

      F.C. Weiskopf,  Umsteigen ins 21. Jahrhundert (21. Yüzyıla Geçiş), 1927

Franz Jung, Hunger an der Wolga, 1922                      Jung, Die Eroberung der Maschinen, 1923

  Heartfield’in İlya Ehrenburg’un kitapları için tasarladığı kapak örnekleri

Upton Sinclair, 100%, 1921 baskısı                                    Upton Sinclair, 100%, 1924 baskısı

    Upton Sinclair, 100%, 1928 baskısı

Upton Sinclair, The Jungle,. Kitap Almancaya Der Sumpf (Bataklık, 1924), Türkçeye ise Chicago Mezbahaları ismiyle çevrilmiştir.  

Upton Sinclair, Die Wechsler, 1925. Heartfield bu fotomontajında arka plan olarak gazetede yayınlanan hisse senedi verilerini kullanmıştır (daha sonraları punk kültürü tarafından da kullanılacak bir teknik).

Upton Sinclair, Petroleum (özgün adı Oil!), 1927. Arka ve ön kapağını gördüğünüz bu kitap Malik-Verlag yayınevinin en çok satan kitabı olmuştur. 2007 yapımı There Will Be Blood (Kan Dökülecek) adlı film bu kitabı temel alır.

Upton Sinclair, Sündenlohn (Günahın Bedeli), 1928. Ön kapak tasarımı Heartfield’e, arka kapaktaki illüstrasyon ise George Grosz’a aittir.

Upton Sinclair, Alkohol, 1932. Viski markası Black & White’ın adının kitap kapağından kaldırılması talebiyle Malik yayınevini mahkemeye vermesi üzerine ikinci baskıda Heartfield etiketin üzerini mahkeme kararıyla kaplar.

http://justseeds.org/jbbtc-30-john-heartfield-pt-1/

http://justseeds.org/jbbtc-31-john-heartfield-pt-2/

http://justseeds.org/jbbtc-32-john-heartfield-pt-3/

http://justseeds.org/jbbtc-33-john-heartfield-pt-4/