İngilizcede Unbuilt kelimesi, inşa edilmemiş mimarlıklar için kullanılan bir ifade olsa da bu kavramın anlam dünyası, fiziksel inşa edilmemişlikle sınırlı değildir. Unbuilt kavramı asıl olarak inşa edilme amacı gütmeyen bir mimarlığı düşünsemeyi mümkün kılar.
Bu mimarlık düşüncesi, inşa edilerek meşrulaştırılan uygulamacı mimarlık anlayışına meydan okur, mimarlık disiplinini inşai sistemlerden özerkleştirmeyi arzular. İnşa edilme eyleminin içerdiği edilgenliğe karşı bir başkaldırı niyeti taşır. İnşa etme eylemini tersine çevirir, onu söker ve inşa edilmezliğiyle inşa eder. Bu sebepledir ki olumsuzlama ekinin parantez içine alındığı da görülür: [Un]Built.[1] Mimarlığı bir meslek olmaktan özgürleştirir. İnşa edilmezliğiyle inşa eden mimarlık düşüncesi, mimarlığı çelişkili, uzlaşmaz, üçüncü bir gerçeklik olarak ele alır. Unbuilt kavramı, aynı zamanda kağıt mimarlığıyla ve mimarlık olmayanla (non-architecture) da ilintilidir.
Mimar Marc Leschelier,[2] İnşa Edilmez/Unbuilt kavramı üzerine 22-23 Kasım 2019’da İstanbul’da bir konuşma dizisi gerçekleştirecek.
İnşa Edilmezin Suretleri
22 Kasım 2019, Cuma, 18.30
Kazandibi, KD6 – Zemin Kat, santralistanbul Kampüsü, İstanbul Bilgi Üniversitesi
Sunum inşa edilmez (unbuilt) kavramı üzerine odaklanacaktır. Mimarlık pratiğine taban tabana zıt ancak aynı zamanda bu pratikle ayrılmaz bir biçimde ilişkilenen iki projeyi kapsayacaktır. Marc Leschelier’e ait olan bu çalışmalardan ilki, inşa etme amacı gütmeyen tasarım düşüncesi ve "mimarlık olmadan mimarlık"[3] fikriyle bağıntılı metin ve manifestolardan oluşan bir arşiv projesidir. Leschelier, İnşa Edilmez Arşiv[4] projesini takiben, son ürün fikrine başkaldıran, doğrudan ve içgüdüsel bir dil kuran mimarlık projesini sunacaktır. Mimarlık disiplinin sınırlarını keşfetmeyi arzulayan bu iki yaklaşım tartışmaya açılacaktır.
Otomatik Yöntemler*
23 Kasım 2019, Cumartesi 11.00
Enerji Müzesi, Zemin Kat, santralistanbul Kampüsü, İstanbul Bilgi Üniversitesi
Sunum, otomatik çizimin mimarlık tarihi içerisinde izini sürecektir. Bu iz bize otomatik çizimin güzel sanatlardan beslendiğini, aynı zamanda okültizm kadar karanlık birtakım gizli öğretilerden kaynaklandığını gösterecektir. Otomatik çizim, araçsal aklı askıya alarak, düz mantığın meşru kıldığı tasarım süreçlerine ve tasarım kurallarına karşı meydan okur. Bu sebeple, otomatik çizimin mimarlık disiplini içerisinde açtığı özerk alan tarih boyunca rasyonel düşünce tarafından reddedilir, sürekli engellenir.
Sunum, Çizim İnşaları* seçmeli dersi kapsamında üretilen öğrenci işleri üzerinden yürütülecek bir açık tartışma atölye çalışmasıyla devam edecektir.
Karıştırıcı Makinesinden Bir Ders**
23 Kasım 2019, Cumartesi, 16.00
Versus Art Project, Beyoğlu
Marc Leschelier, fonskiyonellik ve işlevsizlik arasındaki sınırın eridiği, mimarlık ve heykelin birbirine karıştığı bir mimarlık arayışı içerisinde gerçekleştirdiği çalışmalarını paylaşacaktır. Bu çalışmalar, bitmemişlikleriyle ve belirsizlikleriyle potansiyel bir inşa etme eyleminin vahşetini, hayretini yansıtır. İçgüdüsel, doğrudan ve brutal bir mimari dil kurma teşebbüsündedir. Karıştırıcı makinesi ise bu süreçte kurulan karşılıklılıkların (correspondence) hem bir başlangıç noktası hem de metaforu olur.
Etkinliklerin dili İngilizce’dir.
* İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde Bahar Avanoğlu tarafından yürütülen Çizim İnşaları (Arch 321) seçmeli dersi kapsamında gerçekleşecektir. Çizim İnşaları 2019-2020 güz dönemine ait öğrenci çalışmaları, ‘Çizmek Dürtüleri: Teşrih ve Anamorfik Giz Arasında’ başlığı altında ilerlemektedir.
Katılımcı Öğrenciler:
Abdal Karim Rabi, Aea Bezzeh, Arij Ismaiel, Begüm Gönan, Beliz Şaşmaz, Berfin Tan, Berkay Kadakal, Beyza Özmen, Beyza Nur Öncel, Çağla Şahin, Ceren Zeybek, Dilara Koca, Duru Kalınoğlu, Egemen Uslu, Elnur Veliev, Esra Eyüboğlu, Esra Vanlı, Esraa Hazem Shawki Atia Mahmoud Rehan, Fırat Balıkçı, Habiba Galal Alsayed Diab Deib, İrem Ersoy, İrem İlayda Çeçen, İrem Tuğba Taşdemir, Kaan Öründü, Kuntay Seferoğlu, Nisa Çavuşoğlu, Nurşen Nesil Güler, Petek Doğa Dayıoğlu, Rasha Ayman H Alassali, Razan Abdulrahman Wajeeh Zainulabdeen, Samirah Nabeel A. Koshak, Seçil Soyyiğit, Sena Kavaf, Simge Artkıy, Tolga Kaya, Uğur Onat Bektaş, Zeynep Yılmaz, Zeynep Derin Balıkçı.
** Mimarlık … için/... ’nın/… arasında/… etrafında Çizgi kapsamında düzenleyenler: Bahar Avanoğlu, Bilge Bal, Gizem Albayrak.
Berka Beste Kopuz, İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi ve Versus Art Project’e teşekkürlerle.
[1] Abraham, R. (Un)Built, SpringerWienNewYork, 2nd Edition, 2011.
[2] Marc Leschelier’in kişisel çalışmaları www.marcleschelier.com linkinden ulaşılabilir.
[3] Orjinali: architecture without architecture.
[4] Orjinali: Unbuilt Archive. http://www.unbuilt-archive.org/.